Lâm Đồng: Khó bàn giao đất đã có quyết định thu hồi để khai thác bauxite

Một số hộ dân lấn chiếm trái phép diện tích này đã đứng ra cản trở, gây rối, làm đơn từ “xin cứu xét”… khiến việc tiếp nhận vùng nguyên liệu gặp khó khăn.

Khai thác quặng bauxite phục vụ chế biến alumin tại Công ty Nhôm Đắk Nông. (Ảnh: Hưng Thịnh/TTXVN)

Ngày 8/7, đại diện lãnh đạo Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Nhôm Lâm Đồng - TKV (Tập đoàn Công nghiệp Than-Khoáng sản Việt Nam) cho biết, dù đã được các cơ quan chức năng tỉnh Lâm Đồng và chính quyền huyện Bảo Lâm tổ chức bàn giao đất để khai thác quặng bauxite nhưng doanh nghiệp mới chỉ nhận được 0,5 ha trong số gần 16 ha đã làm thủ tục bàn giao ngày 2/7/2024.

Nguyên nhân là do một số hộ dân lấn chiếm trái phép diện tích này đã đứng ra cản trở, gây rối, làm đơn từ “xin cứu xét”… khiến việc tiếp nhận vùng nguyên liệu gặp khó khăn.

Theo ông Đặng Trung Kiên, Phó Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Nhôm Lâm Đồng - TKV, căn cứ các quyết định của Ủy ban Nhân dân huyện Bảo Lâm về việc thu hồi 15,7 đất mà Công ty Trách nhiệm hữu hạn Vĩnh Tiến và Công ty Trách nhiệm hữu hạn Giống Vĩnh Lộc đang thuê của Nhà nước, ngày 2/7/2024, Trung tâm Kỹ thuật tài nguyên môi trường và Phát triển quỹ đất (Sở Tài nguyên và Môi trường) tỉnh Lâm Đồng cùng Ủy ban Nhân dân huyện Bảo Lâm, Ủy ban Nhân dân xã Lộc Ngãi đã tiến hành các thủ tục bàn giao đất cho Công ty để thực hiện Dự án khai thác quặng bauxite.

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai đã gặp nhiều vướng mắc khiến công tác bàn giao, tiếp nhận đất không thể diễn ra đúng kế hoạch.

Cụ thể, dù diện tích đất thu hồi thuộc sự quản lý của Công ty Trách nhiệm hữu hạn Vĩnh Tiến và Công ty Trách nhiệm hữu hạn Giống Vĩnh Lộc, nhưng trong quá trình cơ quan chức năng tiến hành bàn giao đất đã có 2 hộ dân đứng ra cản trở, gây rối; 11 hộ làm đơn gửi Ủy ban Nhân dân tỉnh Lâm Đồng với nội dung xin bồi thường tiền cây trồng trên đất.

Diện tích hơn 30ha tỉnh Lâm Đồng giao cho 2 doanh nghiệp thuê để trồng cây nay phải thu hồi để khai thác quặng bauxite. (Ảnh: TTXVN phát)

Điều này khiến công tác bàn giao và tiếp nhận đất phải tạm dừng. Do đó từ ngày 2/7 đến ngày 8/7, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Nhôm Lâm Đồng - TKV mới chỉ tiếp nhận được 0,5ha trong tổng số 15,7ha đất có quyết định thu hồi.

Ông Đặng Trung Kiên cho biết thêm Dự án Bauxite-Nhôm Lâm Đồng được cấp phép khai thác 1.619,5 ha. Trong đó, diện tích thuộc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Vĩnh Tiến đang quản lý là 118ha và Công ty Trách nhiệm hữu hạn Giống Vĩnh Lộc quản lý là 87ha.

Trong kế hoạch khai thác 5 năm (2020-2024) giai đoạn 2, diện tích thu hồi của Công ty Trách nhiệm hữu hạn Vĩnh Tiến là 26,24 ha và Công ty Trách nhiệm hữu hạn Giống Vĩnh Lộc là 4,2 ha đất.

Đến nay, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Nhôm Lâm Đồng-TKV đang trong tình trạng thiếu hụt nguồn quặng nguyên liệu do không còn quỹ đất vùng nguyên liệu; do đó phải giảm công suất khai thác, chế biến alumin.

Trước tình trạng thiếu hụt nguồn nguyên liệu, 15,7 ha đất đã có quyết định thu hồi từ 2 công ty sẽ đáp ứng khai thác quặng bauxite trong thời gian khoảng 2 tháng.

Vì vậy, nếu không được bàn giao kịp thời theo kế hoạch, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Nhôm Lâm Đồng - TKV sẽ phải tiếp tục giảm tải hoạt động sản xuất, chế biến alumin do không đủ nguồn quặng.

Trước đó ngày 3/7, phóng viên TTXVN đã đưa tin “Lâm Đồng: Bàn giao gần 16 ha đất khai thác bauxite nhôm sau 5 năm không thể thu hồi.”

Cụ thể, Trung tâm Kỹ thuật tài nguyên môi trường và Phát triển quỹ đất tỉnh Lâm Đồng vừa tổ chức bàn giao mặt bằng gần 16ha đất cho Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Nhôm Lâm Đồng-TKV.

Đây là một phần diện tích đất được Ủy ban Nhân dân tỉnh Lâm Đồng cho 2 doanh nghiệp thuê để sản xuất, kinh doanh nông nghiệp, nhưng sau nhiều năm không thể thu hồi, gây khó khăn cho việc khai thác quặng bauxite nhôm ở Lâm Đồng.

Theo các quyết định số 1678/QĐ-UBND và 1679/QĐ-UBND ngày 19/4/2024, Ủy ban Nhân dân huyện Bảo Lâm (Lâm Đồng) tiến hành thu hồi của Công ty Trách nhiệm hữu hạn Vĩnh Tiến 145.569,7m2 đất; Công ty Trách nhiệm hữu hạn Giống Vĩnh Lộc 11.394,5m2 đất đều thuộc địa bàn xã Lộc Ngãi (huyện Bảo Lâm) để thực hiện Dự án khai thác quặng bauxite giai đoạn 2020-2024 của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam.

Căn cứ các quy định của pháp luật, diện tích đất buộc phải thu hồi do 2 công ty trên đang sử dụng là đất do Nhà nước quản lý, giao cho 2 công ty này thuê. Vì vậy, phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư diện tích đất nói trên là 0 đồng. Điều này được quy định tại Khoản 3, Điều 2 Nghị quyết số 200/2023/NQ-HĐND ngày 12/7/2023 của Hội đồng nhân dân tỉnh Lâm Đồng.

Được biết, việc thu hồi diện tích đất từ 2 công ty trên đã tiến hành từ nhiều năm. Ủy ban Nhân dân tỉnh Lâm Đồng đã có nhiều văn bản chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường, Ủy ban Nhân dân huyện Bảo Lâm giải quyết vấn đề này.

Ủy ban Nhân dân huyện đã nhiều lần họp định kỳ kiểm điểm công tác đền bù, giải phóng mặt bằng nhưng 2 công ty này không cử đại diện đến tham dự. Ủy ban Nhân dân xã Lộc Ngãi đã 4 lần tổ chức cuộc họp, nhưng 2 công ty cũng không cử đại diện tham dự. Do đó, không tìm ra hướng giải quyết.

Sau hơn 5 năm tính từ thời điểm bắt đầu thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng, tiến độ thu hồi đất của 2 công ty này chưa tiến triển thêm.

Cơ quan chức năng xác định, nguyên nhân không thu hồi được diện tích đất đã giao cho 2 công ty này quản lý là do trong hơn 30 ha đất cần thu hồi giai đoạn 2 có 7,3 ha bị hàng chục hộ dân lấn chiếm trái phép và đang xảy ra tranh chấp với 2 công ty quản lý đất.

Hiện một số hộ dân đang đứng ra cản trở việc bàn giao đất, hoặc làm đơn đề nghị bồi thường cây trồng trên đất dù đây là diện tích đất do Nhà nước quản lý, bị các gia đình lấn chiếm và trồng cây trái phép nhiều năm qua…/.