Tình trạng kháng thuốc đang đe dọa thành quả mà thế giới đã đạt được trong các lĩnh vực chống lao, sốt rét, HIV và bệnh truyền nhiễm qua đường tình dục trong những năm qua...

Từ ngày 20-21/11, Bộ Y tế phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Công Thương và Tổ chức Y tế Thế giới, Tổ chức FHI 360 và các đối tác tổ chức Hội nghị triển khai Chiến lược Quốc gia về Phòng, Chống Kháng thuốc tại Việt Nam giai đoạn 2023-2030, tầm nhìn đến năm 2045 và hưởng ứng "Tuần lễ Thế giới Nâng cao Nhận thức về Kháng thuốc."

Giáo sư, Tiến sĩ Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh: “Tổ chức Y tế Thế giới đã tuyên bố kháng thuốc là một trong 10 mối đe dọa hàng đầu đối với sức khỏe công cộng toàn cầu mà nhân loại phải đối mặt. Việc sử dụng sai và lạm dụng thuốc là nguyên nhân chính dẫn đến sự phát triển của vi sinh vật kháng thuốc.”

Xu hướng kháng kháng sinh ngày càng tăng

Tại hội nghị lãnh đạo Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn và đại diện lãnh đạo các tổ chức quốc tế tại Việt Nam đều khẳng định kháng thuốc xảy ra khi vi khuẩn, virus, nấm và ký sinh trùng thay đổi theo thời gian và không còn đáp ứng với thuốc, khiến cho việc điều trị nhiễm trùng ngày càng trở nên khó khăn hoặc không thể điều trị được.

"Kháng thuốc là mối đe dọa sức khỏe và sự phát triển trên toàn cầu đòi hỏi cần có các hành động đa ngành khẩn cấp, phù hợp để đạt được các mục tiêu phát triển bền vững," Thứ trưởng Bộ Y tế nêu rõ.

Kháng thuốc đang đưa thành tựu của y học hiện đại vào nguy cơ. Việc ghép mô, bộ phận cơ thể người, hóa trị và phẫu thuật trở nên nguy hiểm hơn nhiều nếu không có thuốc kháng sinh hiệu quả để phòng ngừa và điều trị nhiễm trùng.

Kháng thuốc đang đe dọa thành quả mà thế giới đã đạt được trong các lĩnh vực chống lao, sốt rét, HIV và bệnh truyền nhiễm qua đường tình dục trong những năm qua...

“Kháng thuốc vẫn đang là mối lo ngại ở Việt Nam bất chấp những tiến bộ khoa học đã đạt được trong 10 năm qua. Báo cáo gần đây cho thấy từ dữ liệu kháng sinh đồ: xu hướng kháng kháng sinh ngày càng tăng trong thập kỷ qua. Nhiều thách thức vẫn còn tồn tại, bao gồm năng lực hạn chế của các phòng xét nghiệm trong việc giám sát và phân tích dữ liệu, kê đơn thuốc kháng sinh không phù hợp và thiếu việc thực thi các quy định về bán thuốc kháng sinh,” Thứ trưởng Trần Văn Thuấn chỉ rõ.

Trong giai đoạn hiện nay, tình hình kháng thuốc đang có nguy cơ gia tăng, Bộ Y tế nhận thức được cần có một Chiến lược mang tầm Quốc gia về phòng chống kháng thuốc và đã cùng với các bộ, ngành tham mưu, dự thảo trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Chiến lược Quốc gia về Phòng, Chống Kháng thuốc giai đoạn 2023-2030, tầm nhìn đến năm 2045 tại Quyết định 1121/QĐ-TTg ngày 25/9/2023.

Sử dụng kháng sinh có trách nhiệm

Thông tin về Chiến lược Quốc gia về Phòng, Chống kháng thuốc tại Việt Nam, Phó giáo sư, tiến sỹ Lương Ngọc Khuê, Phó Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia, Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh, Bộ Y tế cho biết việc ban hành Chiến lược thể hiện nỗ lực của Chính phủ Việt Nam, phối hợp với Tổ chức Y tế Thế giới và các đối tác quốc tế khác nhằm chống lại sự gia tăng của tình trạng kháng thuốc.

Chiến lược đặt ra mục tiêu chung là: "Làm chậm sự tiến triển kháng thuốc và ngăn chặn, kiểm soát sự lây lan của các vi sinh vật kháng thuốc, bệnh truyền nhiễm, đồng thời đảm bảo sự sẵn có, liên tục các thuốc kháng vi sinh vật và sử dụng thuốc kháng vi sinh vật hợp lý để điều trị hiệu quả các bệnh truyền nhiễm ở người, động vật, góp phần bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe con người, động vật, bảo vệ môi trường, phát triển kinh tế, xã hội của đất nước," Phó Giáo sư, tiến sỹ Lương Ngọc Khuê thông tin.

Chiến lược đưa ra các giải pháp nhằm tăng cường giám sát, thúc đẩy sử dụng kháng sinh có trách nhiệm. Trên cơ sở mục tiêu chung nêu trên, chiến lược đưa ta 4 mục tiêu cụ thể gồm: nâng cao nhận thức của các cấp chính quyền địa phương, hiểu biết của nhân viên y tế, thú y và người dân về phòng, chống kháng thuốc. Tiếp đó là củng cố hệ thống giám sát kháng thuốc để cảnh báo kịp thời về sự xuất hiện, lan truyền, mức độ, xu hướng kháng thuốc của các vi sinh vật; giảm sự lan truyền của vi sinh vật, bệnh truyền nhiễm, sử dụng thuốc kháng vi sinh vật ở người, động vật hợp lý, an toàn và có trách nhiệm.

Khẳng định cam kết của Việt Nam trong công cuộc phòng, chống kháng kháng sinh, tại Hội nghị triển khai Chiến lược Quốc gia về Phòng, Chống Kháng thuốc tại Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Y tế một lần nữa khẳng định: "Chúng tôi một lần nữa phát động sự cam kết của tất cả ngành, các cấp chính quyền, các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân trong việc sử dụng kháng sinh có trách nhiệm. Đây là hoạt động quan trọng, thiết thực để thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa công cuộc phòng chống kháng kháng sinh tại Việt Nam."

Cũng tại Hội nghị, đại diện Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam đánh giá cao cách tiếp cận của Chính phủ và sự hưởng ứng trong Tuần lễ Thế giới Nâng cao Nhận thức về Kháng thuốc từ 18-24/11/2023 với chủ đề: "Cùng nhau ngăn chặn tình trạng kháng thuốc."

Bộ Y tế đã ban hành Kế hoạch Hành động Quốc gia về Phòng, Chống Kháng thuốc giai đoạn 2013-2020.

Việt Nam là một trong 6 nước đầu tiên thuộc khu vực châu Á-Thái Bình Dương đã xây dựng và thực hiện Kế hoạch Hành động Quốc gia về Phòng, Chống Kháng thuốc, được cộng đồng quốc tế đánh giá cao về những nỗ lực, đóng góp cho công cuộc phòng, chống kháng thuốc chung trên toàn thế giới.

Tuần lễ Thế giới Nâng cao Nhận thức về Kháng thuốc (WAAW) là một chiến dịch toàn cầu diễn ra hằng năm vào ngày 18-24/11, nhằm nâng cao nhận thức và hiểu biết về kháng thuốc, qua đó khuyến khích các thực hành tốt trong cộng đồng, nhà hoạch định chính sách và nhiều bên liên quan theo tiếp cận "Một sức khỏe" - những người đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu sự xuất hiện và lan rộng của kháng thuốc./.