Nâng cao trình độ tư duy chiến lược cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo thành phố Hà Nội, góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong tình hình mới

Phát huy và giữ vững vai trò là đầu tầu của cả nước về kinh tế, chính trị, nên việc nâng cao trình độ tư duy chiến lược đối với đội ngũ cán bộ lãnh đạo Thủ đô là yêu cầu tất yếu như Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đặt ra. Bài viết đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao trình độ tư duy chiến lược, triển khai sâu sắc hơn nội dung, bản chất khoa học và cách mạng của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh tới đội ngũ cán bộ lãnh đạo Thủ đô.

Hội nghị lần thứ mười ba Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố Hà Nội khóa XVII.

Đúng như dự báo của C. Mác trước đây, ở thế kỷ XX, khi khoa học trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp, nó đã thực sự làm một cuộc đảo lộn toàn bộ đời sống của xã hội loài người. Với các phát minh vượt thời đại, khoa học đã tạo ra một hệ thống công nghệ mới chưa từng có trong lịch sử nhân loại. Với sức mạnh đặc biệt, cuộc cách mạng khoa học - công nghệ cuối thế kỷ XX đã đưa nhân loại bước vào một kỷ nguyên mới, cuộc cách mạng công nghệ đang từng bước làm thay đổi một cách căn bản tư duy của toàn nhân loại nói chung. Bức tranh toàn cảnh về tình hình chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội… của thế giới đầy biến động, đang chịu sự tác động đa dạng, nhiều chiều của các nhân tố và các xu hướng phát triển. Mọi sự biến đổi dù lớn hay nhỏ của cục diện thế giới đều tác động trực tiếp đến các mối quan hệ quốc tế với những mức độ và tính chất khác nhau, điều này ảnh hưởng đến sự điều chỉnh các chính sách quốc gia. Điều đó, một mặt, nó tạo ra những cơ hội lớn, những điều kiện mới đưa nước ta hòa nhập và phát triển, nhưng mặt khác, nó cũng đặt ra những khó khăn, thách thức. Việc quan tâm nghiên cứu về những chiến lược cho sự phát triển của đất nước là cần thiết đối với mọi quốc gia, điều này đòi hỏi những người đứng đầu, người cán bộ lãnh đạo các cấp phải có được sự nhìn nhận và đưa ra những giải pháp, những quyết sách phù hợp nhằm thúc đẩy sự phát triển của đất nước.

Yếu tố thời đại, kể cả cơ hội và thách thức đều vừa tạo ra những khả năng và những điều kiện mới đòi hỏi đội ngũ cán bộ lãnh đạo nước ta nói chung, của thành phố Hà Nội nói riêng phải đổi mới tư duy, nâng tầm tư duy của mình để vươn lên có đủ năng lực và trình độ phù hợp với thực tiễn đời sống, đáp ứng trước những sự biến đổi mà thực tiễn đặt ra. Tại Đại hội XIII của Đảng, một trong những bài học được rút ra sau 5 năm thực hiện thành công Nghị quyết Đại hội XII đó là, coi “công tác cán bộ phải thực sự là then chốt của then chốt, tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cán bộ cấp chiến lược và người đứng đầu đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ”

Hà Nội là Thủ đô, trái tim của cả nước, trung tâm đầu não chính trị - hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, khoa học, giáo dục, kinh tế và giao dịch quốc tế. Sau hơn 35 năm tiến hành công cuộc đổi mới, 20 năm thực hiện Nghị quyết 15-NQ/TW của Bộ Chính trị (khóa XIII), Nghị quyết 11-NQ/TW của Bộ Chính trị (khóa VIII và XI), 12 năm thực hiện Nghị quyết 15/2008/QH12 của Quốc hội về việc điều chỉnh địa giới hành chính thành phố Hà Nội và một số tỉnh có liên quan, Hà Nội đã đạt được những thành tựu to lớn, thế và lực của Thành phố đã mạnh lên nhiều, hình ảnh, uy tín của Thủ đô được nâng cao.

Hà Nội vừa khởi công Dự án đường Vành đai 4 -Vùng Thủ đô Hà Nội, một dự án quan trọng với sự phát triển của thành phố. Ảnh: Báo Kinh tế đô thị

Tuy vậy, tình hình thế giới, khu vực diễn biến rất nhanh, phức tạp; chủ nghĩa bảo hộ và cạnh tranh thương mại, đầu tư gia tăng. Thiên tai, dịch bệnh gây thiệt hại nặng nề; năm cuối của nhiệm kỳ, đại dịch Covid-19 tác động tiêu cực đến nhiều mặt của đời sống kinh tế - xã hội. Bên cạnh đó, với vai trò trung tâm đầu não chính trị - hành chính quốc gia, Thủ đô Hà Nội còn là mục tiêu trọng điểm chống phá của các thế lực thù địch, phản động; một đô thị đặc biệt phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức lớn khác do quy mô dân số đông và gia tăng cơ học nhanh; hạ tầng kinh tế - xã hội chưa đồng bộ và theo kịp yêu cầu phát triển. Nhiệm vụ lãnh đạo, quản lý, điều hành phát triển Thủ đô ngày càng lớn, tính chất nhạy cảm, phức tạp, nhiều vấn đề mới, khó, phát sinh đột xuất, trong khi những vướng mắc, bất cập về thể chế, chính sách, nhất là về quy hoạch, xây dựng, đầu tư công, thu hút đầu tư xã hội, bồi thường, giải phóng mặt bằng, quản lý đô thị... chậm được tháo gỡ.

Tại Đại hội Đảng bộ Thành phố Hà nội lần thứ XVII, trên cơ sở đánh giá toàn diện kết quả 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội XVI Đảng bộ Thành phố, rút ra được 5 bài học kinh nghiệm chủ yếu, trong đó bài học thứ ba, “coi trọng đổi mới tư duy, phương thức lãnh đạo của các cấp ủy, vừa toàn diện, vừa có trọng tâm, trọng điểm, lựa chọn trúng và đúng những vấn đề quan trọng của Thành phố; chú trọng quản lý phát triển xã hội theo hướng hài hòa, bền vững; chủ động dự báo, định hướng tư tưởng, phân tích, đánh giá những vấn đề phức tạp, rủi ro để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo giải quyết, xử lý kịp thời; đề cao tính nêu gương, tự phê bình và phê bình; kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân, chủ nghĩa hình thức; đề cao tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám đảm nhận những việc mới, việc khó; quyết liệt chỉ đạo khắc phục những hạn chế, khuyết điểm” ; một trong những khâu đột phá, “Phát triển nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao, nhân lực quản lý xã hội, quản trị kinh tế, nhân lực ngành văn hóa, du lịch… Xây dựng và phát triển hệ sinh thái học tập sáng tạo, hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; thu hút, trọng dụng nhân tài trong và ngoài nước, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững và hội nhập quốc tế. Thúc đẩy phát triển mạnh mẽ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong toàn xã hội. Khai thác, phát huy tối đa tài nguyên chất xám, nguồn lực trí tuệ của đội ngũ chuyên gia, nhà khoa học, đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ trên địa bàn Thành phố” và một trong những phương hướng nhiệm vụ đặt ra tại Đại hội đại biểu lần thứ XVII, “Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu trong giai đoạn mới, làm tốt công tác bảo vệ chính trị nội bộ”, “Tập trung đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu quá trình chuyển đổi số quốc gia, hội nhập quốc tế và Cách mạng công nghiệp lần thứ tư; xây dựng chiến lược và có kế hoạch cụ thể để trọng dụng nhân tài; tuyển chọn đào tạo và gửi đào tạo ở các quốc gia tiên tiến, sớm hình thành đội ngũ chuyên gia, các nhà khoa học, quản lý thuộc nhiều lĩnh vực đáp ứng yêu cầu công việc cả trước mắt và lâu dài của Thủ đô. Chú trọng đào tạo lại, đào tạo thường xuyên” .

Những yêu cầu đối với cán bộ thời kỳ mới, tiêu chuẩn chung của cán bộ lãnh đạo, quản lý đã được quy định tại các văn bản của Trung ương, tuy nhiên, trong từng giai đoạn cụ thể, với mỗi đối tượng cán bộ, đảng viên lại cần có những yêu cầu mới. Đội ngũ cán bộ hiện nay rất cần hội tụ những yếu tố cơ bản: phải có trình độ, năng lực; có trình độ chuyên môn tốt mới bảo đảm cho cán bộ hoàn thành công việc được giao; xây dựng văn hóa làm việc chuyên nghiệp, có tính kế hoạch cao, dám nghĩ, dám làm và dám chịu trách nhiệm; người cán bộ phải có bản lĩnh vững vàng; phải có tầm nhìn xa trộng rộng, có năng lực dự báo, đưa ra những định hướng đúng đắn cho sự phát triển của đất nước. Việc quan tâm bồi dưỡng đối với đội ngũ này thật sự cần được chú trọng hơn nữa, đặc biệt là bồi dưỡng nâng cao trình độ tư duy chiến lược.

Tư duy chiến lược là một loại hình của tư duy ở cấp độ cao của con người. Tư duy chiến lược phản ánh được bản chất, quy luật, xu hướng vận động của hiện thực khách quan, thể hiện tầm nhìn xa trông rộng, có tính sáng tạo, từ đó đưa ra những dự báo, định hướng đúng để đạt mục tiêu chiến lược trong hoạt động nhận thức và hoạt động thực tiễn, phù hợp với quy luật phát triển của khách quan.

Tư duy chiến lược mang tính định hướng và sáng tạo, có khả năng vận dụng một cách nhuần nhuyễn phép biện chứng, nhận thức rõ quy luật khách quan, bản chất của sự kiện, tình hình vận động của sự vật, biết phát hiện mâu thuẫn của sự vật, phát hiện cái mới phù hợp với sự phát triển của thực tiễn; tư duy chiến lược của nhà lãnh đạo có phạm vi phản ánh sâu rộng, trong thời gian tương đối dài, tiếp cận vấn đề ở quy mô toàn cục; tư duy chiến lược ở người cán bộ lãnh đạo mang tầm nhìn thời đại và những thành quả văn minh của nhân loại. Tư duy chiến lược được dựa trên cơ sở nghiên cứu lý luận và tổng kết thực tiễn, là tư duy tổng hợp của tư duy kinh tế, tư duy chính trị, tư duy văn hóa, tư duy quân sự, tư duy đối ngoại, từ đó hình thành nên một tầm nhìn vừa khái quát, vừa sâu rộng lại đáp ứng được nhu cầu phát triển lâu dài của thực tiễn. Rèn luyện tư duy chiến lược sắc bén sẽ giúp người cán bộ lãnh đạo thoát khỏi tầm nhìn hạn hẹp, phân biệt rõ để không rơi vào bẫy của luận điệu ngụy biện và chiết trung từ các thế lực thù địch.

Khi đề cập đến tư duy chiến lược thường mặc định yêu cầu đó gắn với đội ngũ cán bộ lãnh đạo cấp chiến lược, cấp Trung ương. Tuy nhiên, trên thực tế, tư duy chiến lược là cần thiết đối với đội ngũ cán bộ lãnh đạo các cấp. Dù là cấp cơ sở cũng cần xác định những mục tiêu phát triển lâu dài cho cơ quan, đơn vị, địa bàn nơi mình quản lý; những mục tiêu không chỉ trong một vài năm, một nhiệm kỳ mà cần những kế hoạch và cả những kết quả để lại lâu dài cho những thế hệ sau đó.

Tư duy chiến lược là một trong những năng lực đã có ở đội ngũ cán bộ lãnh đạo nói chung. Tuy nhiên, trước những biến đổi nhanh chóng của thời đại thì việc tiếp tục bồi dưỡng nâng cao trình độ tư duy chiến lược đáp ứng yêu cầu của tình hình mới của đội ngũ cán bộ lãnh đạo là điều luôn cần thiết. Nâng cao trình độ tư duy chiến lược là tiền đề quan trọng để người cán bộ lãnh đạo Thành phố Hà Nội xây dựng được những chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của Thủ đô mang tính dài hạn, nâng cao được năng lực dự báo, định hướng trong hoạt động lãnh đạo của họ, tạo ra bước tiến vững chắc. Như vậy, việc nâng cao trình độ tư duy chiến lược có vai trò quan trọng không chỉ đối với nhận thức mà cả đối với hoạt động thực tiễn của người cán bộ lãnh đạo ở thành phố Hà Nội hiện nay. Dưới những góc độ nghiên cứu khác nhau có nhiều giải pháp nhằm nâng cao trình độ tư duy chiến lược. Ở góc độ nghiên cứu tư duy, bài viết đề xuất một số giải pháp sau đây:

Thứ nhất, đổi mới công tác lựa chọn, bố trí cán bộ, tổ chức thi tuyển cán bộ lãnh đạo các cấp có khả năng đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới.

Lựa chọn, xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo các cấp của Thành phố đủ năng lực, phẩm chất và uy tín ngang tầm nhiệm vụ là mục tiêu quan trọng, mang tính cấp thiết của Đảng ta đang đặt ra trong giai đoạn hiện nay. Có nhiều yếu tố, nhiều giải pháp phải được tiến hành đồng bộ nhằm xây dựng được đội ngũ cán bộ lãnh đạo đáp ứng mục tiêu ấy, đó là: phát hiện, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí cán bộ; lựa chọn, tuyển dụng, tổ chức thi tuyển cán bộ lãnh đạo; chính sách thu hút và trọng dụng nhân tài vào công tác lãnh đạo; thực hiện dân chủ về mọi mặt trong công tác cán bộ. Dân chủ là điều kiện để xây dựng những người cán bộ thực sự có năng lực; dân chủ tạo ra bầu không khí bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau trong tranh luận học thuật, nghiên cứu khoa học và giải quyết những vấn đề thực tiễn nảy sinh. Dân chủ trong công tác cán bộ và hoạt động lãnh đạo là việc thực hiện bàn bạc công khai, phát huy trí tuệ tập thể, trao đổi thẳng thắn những vấn đề về công tác cán bộ và hoạt động lãnh đạo.

Lớp bồi dưỡng cán bộ quy hoạch nguồn chức danh bí thư, phó bí thư quận, huyện, thị ủy và đảng ủy trực thuộc Thành ủy Hà Nội nhiệm kỳ 2025-2030.

Thứ hai, đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo theo hướng rèn luyện tư duy chiến lược

Đổi mới nội dung chương trình đào tạo, bồi dưỡng - đây là một trong những giải pháp được đưa ra tại Đại hội XIII của Đảng nhằm thực hiện tốt công tác xây dựng Đảng nhiệm kỳ Đại hội XIII. “Đổi mới căn bản nội dung chương trình, phương pháp giáo dục lý luận chính trị theo hướng khoa học, sáng tạo, hiện đại” . Đổi mới, hoàn thiện chương trình theo hướng chọn lọc, thiết thực, sát hợp với đối tượng và mục tiêu đào tạo, bồi dưỡng; tránh chồng chéo, trùng lắp, khắc phục cho được tình trạng chạy theo bằng cấp, bằng cấp nhiều nhưng năng lực tư duy và thực tiễn bất cập, uy tín không cao. Đổi mới phải cập nhật nhanh nhạy và kịp thời nắm bắt thực tiễn, tổng kết thành lý luận những diễn biến mới của thời đại.

Ở đây có thể triển khai những nội dung nào trong chương trình bồi dưỡng nâng cao trình độ tư duy chiến lược cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo các cấp của Thành phố Hà Nội? Bài viết đề xuất một số nội dung bồi dưỡng sau:

Nội dung 1: Tiếp tục bồi dưỡng, trau dồi phương pháp biện chứng duy vật, coi trọng việc học tập và rèn luyện phương pháp tư duy biện chứng duy vật. Phương pháp biện chứng duy vật giúp chủ thể đi sâu nhận thức bản chất của sự vật, hiện tượng, gạt bỏ cái bề ngoài, ngẫu nhiên, hạn chế các phương pháp siêu hình, kinh nghiệm, giáo điều, giúp phát hiện ra mâu thuẫn, vấn đề cần phải giải quyết với cách nhìn nhận khách quan, khoa học, biện chứng về tự nhiên, lịch sử, xã hội, tư duy của con người, trên cơ sở đó có căn cứ khoa học để xác định mục tiêu, nhiệm vụ, con đường, biện pháp, cách thức thực hiện nhiệm vụ lãnh đạo, quản lý được giao phó. Từ đó, người cán bộ lãnh đạo, quản lý có tầm nhìn xa, trông rộng, bao quát, thấy được cái lâu dài, tổng thể, chiến lược, cuối cùng, không sa vào những cái vụn vặt, nhỏ nhặt, trước mắt.

Nội dung 2: Đẩy mạnh việc học tập tư tưởng, đạo đức và phong cách, tư duy nhìn xa trông rộng của Hồ Chí Minh. Việc học tập tư tưởng, đạo đức và phong cách, phương pháp tư duy Hồ Chí Minh là phương pháp đặc biệt quan trọng. Học tập ở những khía cạnh sau:

Một là, học tập phong cách tư duy độc lập, tự chủ, sáng tạo, thiết thực gắn với thực tiễn đất nước và thời đại.

Hai là, học tập phương pháp kết hợp nhuần nhuyễn giữa tính cách mạng và tính khoa học, giữa lập trường, quan điểm và phương pháp nhận thức hành động ở Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Ba là, học tập khả năng kết hợp nhuần nhuyễn tri thức, văn minh hiện đại với truyền thống văn hoá phương Đông, kết hợp phong cách làm việc khoa học, hiện đại với cốt cách truyền thống dân tộc Việt Nam.

Bốn là, học tập khả năng tư duy được thể hiện bằng ngôn ngữ trong sáng, giản dị, phổ thông, dễ hiểu, dễ xâm nhập vào quần chúng của Bác Hồ.

Nội dung 3: Tăng cường học tập từ công tác thông tin đối ngoại và khoa học dự báo. Mở rộng quan hệ hợp tác quốc tế trên tất cả mọi lĩnh vực là xu thế hiện nay của tất cả các nước và đây là một trong những nội dung, với vai trò là Thủ đô của đất nước, đội ngũ cán bộ lãnh đạo thành phố Hà Nội cần phải đi đầu thực hiện.

Việc dự báo về tình hình vận động biến đổi của thế giới và từng quốc gia dân tộc, từng vùng, miền là một khoa học. Các nước tiên tiến đã nghiên cứu và phát triển lĩnh vực này một cách nghiêm túc và đạt kết quả rất tốt. Thành tựu của những kết quả nghiên cứu đó là họ đã dự báo và chỉ ra được khuynh hướng vận động chung cũng như từng lĩnh vực cụ thể mà họ nghiên cứu. Có thể nói, trong lịch sử đã có nhiều dự báo thiên tài được đưa ra về sự vận động của thế giới mà ngày nay đã được kiểm chứng trên thực tế. Ở đây chứng ta có thể thấy ở Mác, thông qua việc ông đã chỉ ra được những quy luật vận động của thế giới vật chất, chỉ ra được quy luật xã hội, quy luật kinh tế; chúng ta cũng có thể thấy khả năng dự báo thiên tài, tầm nhìn chiến lược ở Chủ tịch Hồ Chí Minh mà Người đã tìm ra con đường cứu nước đúng đắn, về công tác xây dựng Đảng, về công tác ngoại giao, về kinh tế, quân sự.

Hiện nay, cùng đất nước, Thủ đô Hà Nội đang trong giai đoạn chủ động và tích cực hội nhập quốc tế toàn diện và sâu rộng, nên đòi hỏi đội ngũ cán bộ lãnh đạo nỗ lực rất cao để tận dụng thời cơ, thích ứng với thay đổi, vượt qua những thách thức lớn trong quá trình hội nhập vào một thế giới đầy biến động. Tăng cường thông tin đối ngoại để chúng ta tiếp cận được những thành tựu trí tuệ của thế giới trên nhiều lĩnh vực khác nhau, mở rộng tầm nhìn, tham khảo kinh nghiệm thành công và không thành công để trang bị thêm cho bản thân mình những cách nhìn mới. Việc mở rộng và nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại, hội nhập quốc tế, hợp tác phát triển, nâng cao uy tín, vị thế Thủ đô là một trong những nhiệm vụ trong tâm mà Đại hội Đảng bộ thành phố Hà Nội đặt ra: “Đổi mới sáng tạo trong công tác đối ngoại; xác định hiệu quả đối ngoại không chỉ là nguồn lực mà còn là sức mạnh mềm, động lực cho phát triển Thủ đô” .

Thực hiện nội dung này, Thành phố cần chú trọng việc cử các nhà lãnh đạo, đội ngũ chuyên gia hoạch định chiến lược của Thủ đô ra nước ngoài học tập, bồi dưỡng ngắn hạn và dài hạn, tham gia hội thảo quốc tế, trao đổi học thuật, tiếp cận thông tin, từ đó làm giàu cơ sở dữ liệu cho năng lực dự báo, phán đoán của người cán bộ lãnh đạo.

Cùng với việc cử cán bộ đi học tập kinh nghiệm là mở những cuộc trao đổi về nội dung kiến thức được cập nhật thông qua công tác đối ngoại nhằm chuyển tải tới đội ngũ cán bộ lãnh đạo các cấp của Thành phố (theo chuyên môn và lĩnh vực cụ thể) một cách kịp thời, đáp ứng việc giải đáp nhanh chóng những biến đổi của thực tiễn, từ đó có những hoạch định đúng đắn cho tương lai của Thủ đô.

Nội dung 4: Tổng kết thực tiễn và báo cáo những nội dung được tổng kết từ thực tiễn. Tổng kết thực tiễn có vai trò hết sức to lớn trong việc bổ sung, hoàn thiện, phát triển lý luận; là một phương thức cơ bản để bổ sung, hoàn thiện, phát triển chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước; tổng kết thực tiễn nhằm nâng cao năng lực tư duy lý luận, khắc phục lối tư duy kinh nghiệm, giáo điều của người cán bộ lãnh đạo. Việc đẩy mạnh công tác tổng kết thực tiễn và nghiên cứu lý luận là hai nội dung cần phải được chú trọng và tiến hành song song bởi lý luận và thực tiễn có mối quan hệ biện chứng, tác động qua lại. Kết quả của quá trình tổng kết thực tiễn những chủ trương, chính sách... sau quá trình triển khai nhất định cần nhanh chóng được giới thiệu tới đội ngũ cán bộ lãnh đạo các cấp, theo nghành, lĩnh vực cụ thể nhằm tiếp tục phát huy hoặc thay đổi bổ sung cho phù hợp với thực tiễn, sớm đưa ra những bước đi tối ưu cho sự phát triển của Thủ đô.

Bên cạnh đổi mới nội dung chương trình, đổi mới phương pháp dạy và học cũng là một giải pháp cần chú trọng. Phương pháp mới hướng theo phong cách nghiên cứu nhằm phát huy cao độ tính chủ động, tích cực, khả năng độc lập suy nghĩ, sáng tạo của người học; người giảng dạy cần phải khơi dậy tính chủ động của người học; đặc biệt là gợi ý để họ trao đổi những kinh nghiệm công tác (cả kinh nghiệm thành công cũng như kinh nghiệm thất bại), từ đó “gom lại thành bài học quý”.

Đa dạng hóa phương pháp, cách thức đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ tư duy chiến lược đối với đội ngũ cán bộ lãnh đạo thông qua các khóa học ngắn hạn, trung hạn, dài hạn; thông qua trao đổi với giảng viên, chuyên gia trong nước và ngoài nước; học tập ở trong nước và nước ngoài; học tập trên giảng đường và trong thực tiễn hoạt động lãnh đạo; đặc biệt đẩy mạnh việc tham gia hoạt động tổng kết thực tiễn của đội ngũ cán bộ lãnh đạo.

Thứ tư, phát huy nhân tố chủ quan của đội ngũ cán bộ lãnh đạo

Người cán bộ lãnh đạo là những người được đào tạo, bồi dưỡng để có bản lĩnh chính trị vững vàng, có đạo đức trong sáng, có kiến thức chuyên môn, có trách nhiệm với công việc được giao phó, có khả năng xây dựng khối đoàn kết để phát huy sức mạnh tập thể… đó là mục tiêu cũng là mong muốn của toàn Đảng, toàn dân đối với đội ngũ này.

Đạo đức cách mạng là phẩm chất quan trọng của người cách mạng, thể hiện qua tình cảm, niềm tin, ý chí, nhiệt tình cách mạng là những nhân tố bên trong thôi thúc cán bộ không ngừng học tập, rèn luyện về mọi mặt, trong đó có việc học tập, rèn luyện, bồi dưỡng tư duy chiến lược. Chỉ có những cán bộ có tâm huyết vì nhân dân, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm thì trong các quyết định của mình mới thể hiện tầm nhìn xa, trông rộng, đó là cơ sở để có tư duy chiến lược.

Thực tiễn ngày nay biến chuyển nhanh và đầy phức tạp. Việc phát triển tư duy không chỉ dừng lại ở nhận thức cho kịp mà để có được tư duy chiến lược thì còn phải có sự vượt trước. Công việc học tập cũng không chỉ dừng lại ở một thời điểm hay học vị nào mà việc học là công việc cả đời. Phải không ngừng học tập, học nhiều, đọc nhiều, “học không biết chán, đọc không biết mỏi”, kiên quyết khắc phục những biểu hiện lười học tập lý luận chính trị trong cán bộ hiện nay. Rèn luyện đạo đức theo lời Bác căn dặn để có được tinh thần cầu thị trong học tập phát triển năng lực, nâng cao trình độ tư duy chiến lược. Trên thực tế, một người cán bộ đảng viên có đạo đức, có tâm huyết thì sẽ cố gắng học tập để có kiến thức, năng lực đáp ứng yêu cầu của thực tiễn đặt ra.

Việc rèn luyện nâng cao trình độ tư duy chiến lược không phải là công việc dễ dàng hoàn thành trong một giai đoạn hay một khóa học cụ thể nào đó mà đó là cả một quá trình, gắn liền và đồng hành cùng mỗi chủ thể. Trên đây là một số giải pháp cơ bản nhằm nâng cao trình độ tư duy chiến lược cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo của Thành phố Hà Nội hiện nay, hướng tới xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp có phẩm chất, năng lực thực sự ngang tầm nhiệm vụ, đáp ứng được những đòi hỏi của thực tiễn, tiến tới thực hiện thành công những mục tiêu mà Đại hội XVII của Đảng bộ Thành phố đã đề ra. Tác giả cũng rất mong muốn những nội dung này được xem xét, đóng góp ý kiến và hiện thực hóa trong thời gian tới.

TS. Nguyễn Thị Hải Yến

Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong TP. Hà Nội