Đại biểu Quốc hội cho rằng để thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, mục tiêu cần làm là phải giảm thời gian để tuân thủ các quy định của pháp luật cho các tổ chức, cá nhân trong chính cơ quan nhà nước.

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ ba, Quốc hội khóa XV, chiều 2/6, Quốc hội thảo luận ở hội trường, tập trung vào nội dung về công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2021.

Khắc phục bất cập trong phân cấp, phân quyền

Nhấn mạnh Nhà nước đặt ra pháp luật để quản lý xã hội, đại biểu Phạm Văn Thịnh (Bắc Giang) cho rằng nếu việc thực thi pháp luật chưa được tối ưu thời gian cho các tổ chức, cá nhân - đó chính là sự lãng phí lớn nhất. Theo đại biểu, để thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, mục tiêu cần làm là phải giảm thời gian để tuân thủ các quy định của pháp luật cho các tổ chức, cá nhân trong chính cơ quan nhà nước cũng như toàn xã hội.

Như vậy, sẽ có nhiều vấn đề được đặt ra để tiết kiệm, chống lãng phí bắt đầu từ việc của công dân như giảm thời gian thực hiện nộp tiền phạt vi phạm, thời gian nộp tiền qua trạm thu phí, thời gian làm thủ tục được hưởng chế độ trợ cấp thất nghiệp đến những việc của cơ quan nhà nước như giảm thời gian thực hiện thủ tục về bảo vệ môi trường, chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, thẩm định thiết kế bản vẽ thi công, cấp phép xây dựng, thẩm duyệt phòng cháy, chữa cháy.

Cùng với đó, đại biểu nêu vấn đề và đề nghị khắc phục một số điểm bất hợp lý hiện nay trong phân cấp, phân quyền. Theo đại biểu, trong phân cấp, phân quyền, việc nào, cấp nào sát thực tế hơn, giải quyết kịp thời và hiệu quả tốt hơn, cần giao cho cấp đó thực hiện theo đúng tinh thần của Chính phủ.

"Phân cấp của chúng ta còn chưa đồng bộ, khi việc tổng thể, giao quyền cho địa phương nhưng những lĩnh vực cụ thể trong đó lại không được phân cấp. Giải trình của các địa phương chậm giải ngân đầu tư công hầu hết đều có đề nghị đẩy mạnh phân cấp và nêu ý kiến: Nếu phân cấp triệt để và đồng bộ, tiến độ triển khai thực hiện dự án đầu tư có thể rút ngắn được từ 6 đến 12 tháng. Điều đó cho thấy, phân cấp hiện nay không chỉ tạo ra sự lãng phí rất lớn mà ở góc độ nào đó còn làm chậm và mất đi cơ hội phát triển của đất nước," đại biểu Phạm Văn Thịnh nêu thực tế.

Do đó, đại biểu đề nghị Quốc hội cùng Chính phủ xem xét ngay trong kỳ họp này ban hành một nghị quyết quy định một số nội dung phân cấp cho chính quyền địa phương nhằm đảm bảo đồng bộ và gắn với trách nhiệm người đứng đầu cấp tỉnh.

[Quốc hội thảo luận các vấn đề về kinh tế- xã hội, thực hành tiết kiệm]

Đại biểu Phạm Văn Thịnh bày tỏ tin tưởng nếu việc này được thực hiện sẽ không chỉ đem lại hiệu quả cao cho công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, mà còn góp phần đảm bảo giúp kinh tế tăng trưởng mạnh mẽ, phát huy tính chủ động, chịu trách nhiệm của các địa phương, khắc phục tình trạng chậm trễ trong đầu tư công cũng như trong triển khai thực hiện các dự án đầu tư hiện nay.

Rà soát tổng thể hệ thống văn bản liên quan đến thực hành tiết kiệm, chống lãng phí

Đánh giá cao nỗ lực, quyết tâm của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cũng như sự chỉ đạo quyết liệt về việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong điều kiện đại dịch COVID-19, đại biểu Trần Thị Thu Hằng (Đắk Nông) khẳng định những kết quả đạt được trong thực hành tiết kiệm, chống lãng phí thời gian qua nhằm tập trung nguồn lực cho đầu tư phát triển, an sinh xã hội và công tác phòng, chống dịch là rất đáng trân trọng.

Quan tâm đến vấn đề thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong quản lý, sử dụng tài sản công, đại biểu Trần Thị Thu Hằng cho rằng bên cạnh những kết quả đạt được, công tác quản lý tài sản công hiện nay còn một số tồn tại, hạn chế. Theo đó, nhận thức, trách nhiệm của một bộ phận người đứng đầu cơ quan, đơn vị về quản lý, sử dụng tài sản công chưa cao. Việc cập nhật, phổ biến, tập huấn các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công chưa kịp thời. Quá trình thanh lý tài sản là trụ sở làm việc, công trình sự nghiệp để đầu tư xây dựng mới còn nhiều bất cập, nhất là đối với những tài sản có giá trị do quy trình thanh lý mất nhiều thời gian, không kịp thời xử lý tài sản. Công tác quản lý đất đai chưa chặt chẽ, tổ chức, cá nhân và người dân lấn chiếm, sử dụng đất sai mục đích nhưng chậm được xem xét, xử lý theo quy định. Hoạt động thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm đối với việc chấp hành pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước của một số cơ quan, đơn vị, địa phương chưa được quan tâm đúng mức...

Đại biểu Trần Thị Thu Hằng cũng bày tỏ sự quan tâm tới việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong hoạt động mua sắm phương tiện, thiết bị làm việc của cơ quan, tổ chức trong khu vực nhà nước, nhân dân hiện nay, nhất là sau những sai phạm trong việc mua sắm vật tư, trang thiết bị phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19 trong thời gian vừa qua. Đại biểu đề nghị Chính phủ làm rõ nguyên nhân của vấn đề này, nhất là nguyên nhân chủ quan, khách quan từ cơ chế, chính sách pháp luật để có giải pháp khắc phục triệt để trong thời gian tới.

Bên cạnh đó, đại biểu Trần Thị Thu Hằng cho rằng Chính phủ cần tiếp tục và nhanh chóng hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật liên quan đến thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; chỉ đạo rà soát tổng thể hệ thống văn bản liên quan đến lĩnh vực này; đồng thời sửa đổi, bổ sung, ban hành mới những văn bản liên quan đến thực hành tiết kiệm, chống lãng phí nhằm đáp ứng yêu cầu phát sinh từ thực tiễn; quy định mức tiêu chuẩn chi tiết, cụ thể, rõ ràng cho từng lĩnh vực.

Tiết kiệm, chống lãng phí với quan điểm "tiền phòng hậu kiểm"

Cơ bản đồng tình với Báo cáo của Chính phủ, Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính, Ngân sách về kết quả thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2021, đại biểu Võ Thị Minh Sinh (Nghệ An) cho rằng các báo cáo đã được chuẩn bị công phu, nghiêm túc, kỹ lưỡng, đánh giá khá toàn diện về công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trên tất cả các lĩnh vực. Những kết quả đạt được đã góp phần quan trọng trong công tác huy động, quản lý, sử dụng tối đa, hiệu quả các nguồn lực cho sự nghiệp xây dựng, phát triển đất nước cũng như củng cố lòng tin của nhân dân.

Ngày 16/9/2021, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã ký ban hành quyết định sửa đổi tên của "Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng" thành "Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực." Ngày 6/4/2022, Bộ Chính trị có Kết luận số 12-KL/TW về tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Do đó, đại biểu Võ Thị Minh Sinh đề nghị Chính phủ cần phải thống nhất cao với quan điểm là việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí phải gắn bó chặt chẽ với công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; "tiền phòng hậu kiểm;" khẩn trương rà soát, bổ sung, hoàn thiện thể chế phòng ngừa tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; khắc phục những sơ hở, bất cập trong các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến các lĩnh vực tham nhũng, tiêu cực, nhất là những lĩnh vực nhạy cảm như đấu thầu, đấu giá, quản lý sử dụng đất đai, tài sản công, tài chính, chứng khoán...

"Chính phủ cần sớm có lộ trình cụ thể để ban hành các cơ chế này nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả thực thi công vụ của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và chất lượng phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước, mang lại sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp; tiếp tục củng cố lòng tin của nhân dân trong thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực," đại biểu nói./.