"Ngân hàng Nhà nước đã ra quyết định thành lập đoàn liên ngành để thanh tra toàn diện về mọi mặt từ hóa đơn, chứng từ, từ các giao dịch về phòng, chống rửa tiền liên quan đến các giao dịch vàng."

Chiều nay (29/5), sau phiên thảo luận ở hội trường về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2023, những tháng đầu năm 2024, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng đã giải trình trước Quốc hội về tỉ giá, tín dụng thấp, lãi suất ngân hàng, thị trường vàng…

Kiểm soát lạm phát, tăng giá trị của Việt Nam đồng

Về tỷ giá đang chịu áp lực tăng, bà Hồng cho rằng đây là diễn biến chung của các nước trên thế giới và nhiều đồng tiền trong khu vực đang mất giá ở mức độ tương đối cao, và trong môi trường kinh tế thế giới biến động thì tỷ giá tăng và lúc tăng, lúc giảm là bình thường.

Theo Thống đốc Ngân hàng, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ là phải ổn định tỷ giá và thị trường ngoại hối, Ngân hàng Nhà nước cũng đã theo dõi rất sát và thực hiện phối hợp đồng bộ các giải pháp, chính sách để có thể điều tiết tiền tệ và thực hiện can thiệp nhằm đảm bảo nguồn ngoại tệ cho các doanh nghiệp nhập khẩu phục vụ sản xuất trong nước.

“Thời gian vừa qua, nguồn ngoại tệ cung ứng chủ yếu là cho những nhu cầu nhập khẩu, cho sản xuất trong nước. Thời gian tới, khi sản xuất phát triển trở lại cũng như tăng xuất khẩu sẽ hỗ trợ cho cung, cầu ngoại tệ. Đặc biệt, khi có yếu tố biến động tăng của chỉ số USD thì các doanh nghiệp cũng tăng cường mua kỳ hạn, tức là mua trước. Theo đó, trong tương lai có thể sẽ giảm nhu cầu ngoại tệ và FED có thể điều chỉnh giảm lãi suất vào cuối năm. Nhiều dự báo cho thấy tỷ giá vào cuối năm sẽ được hạ nhiệt. Chúng tôi vẫn tiếp tục theo dõi sát diễn biến thị trường, để các doanh nghiệp yên tâm về điều hành của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước,” bà Hồng nói.

Đối với xu hướng tăng trưởng tín dụng thấp, không chỉ riêng ở Việt Nam mà đây là xu hướng chung của thế giới khi các nước thực hiện chính sách tiền tệ thắt chặt. Thời gian vừa qua, Chính phủ cũng đã chỉ đạo rất quyết liệt các thành viên của Chính phủ, trong đó có Ngân hàng Nhà nước thực hiện rất nhiều các giải pháp để hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng tín dụng.

Hiện nay, tín dụng tăng thấp cũng do rất nhiều nguyên nhân mà theo bà Hồng nhiều đại biểu Quốc hội đã chỉ ra, đó là vấn đề đầu ra, cả xuất khẩu cũng như đầu ra trong nước. Các lĩnh vực có vốn vay lớn như thị trường bất động sản cũng đang gặp khó khăn về yếu tố pháp lý và Chính phủ đang chỉ đạo quyết liệt cũng như thành lập các tổ công tác đến tận các địa phương để giải quyết.

“Từ góc độ của điều hành chính sách tiền tệ, chúng tôi thấy Chính phủ vừa qua đã tăng cường chỉ đạo để thúc đẩy đầu tư công và cơ sở hạ tầng. Đây là chỉ đạo rất đúng và trúng, bởi khi sức hấp thụ vốn của doanh nghiệp yếu thì ta đẩy mạnh đầu tư công và đầu tư vào cơ sở hạ tầng sẽ tác động lan tỏa dòng tiền đối với doanh nghiệp, từ đó sẽ kích hoạt lại tín dụng từ hệ thống ngân hàng. Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước cũng nhiều lần báo cáo và cũng kiến nghị là với 95% doanh nghiệp của chúng ta là vừa và nhỏ, nên cũng cần phải có những giải pháp tăng cường. Ví dụ như bảo lãnh các doanh nghiệp để vay vốn tại ngân hàng có thể sẽ thúc đẩy tín dụng cao hơn,” bà Hồng nói.

Trước vấn đề các đại biểu quan tâm là lãi suất tiền gửi ngoại tệ nên tăng để có thể huy động từ người dân, bà Hồng cho biết chống “đô la hóa” là một chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước. Trong những năm qua Ngân hàng Nhà nước đã thực hiện kiên định mục tiêu và thực hiện rất nhiều giải pháp, cùng với các bộ, ngành để kiểm soát lạm phát, tăng giá trị của Việt Nam đồng.

Thống đốc Ngân hàng khẳng định: “Trong điều hành tỷ giá và lãi suất, chúng tôi luôn điều hành theo hướng làm thế nào để đồng Việt Nam hấp dẫn hơn và triệt tiêu những lợi ích từ việc nắm giữ USD. Chính vì vậy, lãi suất đồng USD đưa về 0% là một trong những giải pháp, từ đó khuyến khích người dân có ngoại tệ sẽ bán cho tổ chức tín dụng và tổ chức tín dụng bán cho Ngân hàng Nhà nước để tăng dự trữ ngoại hối nhà nước. Khi dự trữ tăng lên sẽ có dư địa để có thể can thiệp vào ổn định thị trường tỷ giá và ngoại hối như trong thời gian của năm 2022 và trong thời gian những tháng đầu năm.”

Sẽ tăng cường minh bạch thị trường vàng

Trước vấn đề nóng của thị trường vàng thời gian qua, theo bà Hồng, giá vàng trong nước diễn biến phức tạp và cũng diễn biến cùng chiều với giá vàng thế giới, tuy nhiên chênh lệch giá vàng trong nước và quốc tế nới rộng, đặc biệt là vàng SJC.

Trước bối cảnh đó, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ cũng rất quan tâm và có rất nhiều chỉ đạo quyết liệt cả Ngân hàng Nhà nước cũng như các bộ, ngành phải thực hiện chức năng theo quy định tại Nghị định 24 để có thể thu hẹp chênh lệch giá vàng.

“Để thu hẹp chênh lệch giá vàng cũng là một nhiệm vụ rất thách thức, vì chúng ta thực hiện trong điều kiện giá vàng quốc tế vẫn liên tục biến động cao và rất phức tạp. Trước tình hình đó, Ngân hàng Nhà nước đã thực hiện tăng cung vàng ra thị trường và thời gian vừa qua Ngân hàng Nhà nước thực hiện đấu thầu, cũng kế thừa cách làm từ năm 2013 với kỳ vọng là tăng cung vàng ra thị trường và giá sẽ giảm dần. Tuy nhiên, qua 9 phiên đấu thầu chúng tôi thấy chênh lệch giá giảm không được như kỳ vọng, cho nên chúng tôi đã dừng đấu thầu,” bà Hồng cho biết.

Lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam khẳng định đã đánh giá tình hình và tìm ra các nguyên nhân, xây dựng một phương án mới để bắt đầu triển khai trong tuần tới nhằm nỗ lực giảm chênh lệch giá vàng trong thời gian tới, đặc biệt là đi đôi với biện pháp minh bạch hóa các giao dịch của thị trường vàng.

“Chính phủ chỉ đạo quyết liệt các bộ, ngành phải phối hợp từ tất cả các khâu để tăng cường minh bạch các giao dịch thị trường vàng. Ngân hàng Nhà nước đã ra quyết định thành lập đoàn thanh tra liên ngành để thanh tra toàn diện về mọi mặt từ hóa đơn, chứng từ, từ các giao dịch về phòng, chống rửa tiền liên quan đến các giao dịch vàng để thấy rằng trong thời gian vừa qua những biến động trên thị trường vàng cũng không ngoại trừ những hành vi vi phạm pháp luật để đầu cơ, găm giữ, đẩy giá,” bà Hồng nói./.