Thời gian qua, nhiều hãng hàng không thua lỗ là do nhiều nguyên nhân, trong đó nguyên nhân chính là do tác động tiêu cực từ đại dịch COVID-19.

Chính phủ và đa số Đại biểu Quốc hội cũng tán thành việc cần giữ quy định về giá trần, bỏ quy định về giá sàn đối với dịch vụ vận chuyển hành khách hàng không nội địa.

Bỏ giá sàn thúc đẩy người dân đi máy bay

Trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Giá (sửa đổi) tại kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV vào chiều 23/5, theo Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Quốc hội Lê Quang Mạnh, dự thảo luật đã loại bỏ các quy định gây vướng mắc, tạo sự minh bạch trong quản lý Nhà nước về giá, bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật, phù hợp với thông lệ quốc tế; chỉnh lý, hoàn thiện theo hướng quy định rõ hơn nữa nguyên tắc thị trường trong quản lý giá, nguyên tắc định giá của Nhà nước; quy định cụ thể trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong quản lý giá.

Về dịch vụ vận chuyển hành khách hàng không nội địa, ông Mạnh thông tin, một số ý kiến cho rằng không nên áp dụng giá trần vì dịch vụ này chưa thật sự phù hợp tiêu chí Nhà nước định giá; không phù hợp nguyên tắc thị trường; giá trần do cơ quan quản lý Nhà nước quy định trong một số trường hợp thấp hơn chi phí đầu tư; việc điều chỉnh giá trần của Nhà nước thường rất chậm, thua lỗ lớn cho doanh nghiệp, làm mất đi nguồn lực, tài nguyên, nguồn thu ngân sách Nhà nước của Nhà nước; quy định giá trần nhưng không có giá tối thiểu dẫn đến việc cạnh tranh không lành mạnh; làm hạn chế kinh doanh phân khúc chất lượng cao.

Tuy nhiên, ông Mạnh cho biết quan điểm của Chính phủ và đa số Đại biểu Quốc hội cũng tán thành việc cần giữ quy định về giá trần, bỏ quy định về giá sàn đối với dịch vụ vận chuyển hành khách hàng không nội địa.

[Bộ GTVT lập tổ công tác kiểm tra việc cạnh tranh giá vé bay nội địa]

Về vấn đề này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng việc bỏ giá sàn là cần thiết bởi trên cơ sở tổng kết Luật Hàng không dân dụng, Bộ Giao thông Vận tải đã đề xuất bỏ quy định về giá sàn nhằm tạo cơ chế khuyến khích cạnh tranh, giảm giá dịch vụ, bảo vệ lợi ích người tiêu dùng, nhất là đối tượng có thu nhập thấp được tiếp cận các dịch vụ hàng không; giảm chi phí xã hội, thúc đẩy kinh tế phát triển.

“Việc bỏ giá sàn mở cơ hội cho doanh nghiệp cạnh tranh nhưng hoàn toàn không đồng nghĩa với việc doanh nghiệp có quyền cạnh tranh không lành mạnh vì doanh nghiệp có hạ giá bán thì vẫn phải tuân thủ các quy định tại Luật Cạnh tranh,” Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Quốc hội nói.

Phân tích tác động thực tế, ông đánh giá thực chất việc bỏ giá sàn không gây tác động đến các doanh nghiệp hàng không do trong các năm qua, giá sàn trong khung giá được quy định bằng 0 (khoản 2 Điều 3 Thông tư số 17/2019/TT-BGTVT) của Bộ Giao thông Vận tải.

Về tác động đối với thu ngân sách Nhà nước, theo ông Mạnh, việc bỏ giá sàn sẽ mang lại nhiều cơ hội cho người dân, thúc đẩy phát triển thị trường hàng không nội địa, tạo cạnh tranh sôi động, từ đó tăng số lượng người dân sử dụng dịch hàng không, góp phần tăng doanh thu, lợi nhuận cho các hãng hàng không, theo đó tăng thu ngân sách Nhà nước.

Giữ quy định giá trần vé bay là cần thiết

Khẳng định việc giữ quy định giá trần là cần thiết, ông Mạnh đưa ra lý do khi xã hội ngày càng phát triển, dịch vụ này là thiết yếu, tác động với phạm vi rất lớn đến đời sống người dân, đến sản xuất kinh doanh.

Phân tích nếu không quy định giá trần đồng nghĩa với việc Nhà nước bỏ công cụ điều tiết và để doanh nghiệp cung cấp dịch vụ toàn quyền quyết định giá dịch vụ, ông cho biết các hãng hàng không hoàn toàn có thể đưa ra giá dịch vụ, trong đó có giá vé máy bay ở mức cao, ảnh hưởng đến quyền lợi người tiêu dùng, đến sản xuất, kinh doanh, tác động đến xã hội.

Nếu giá khung giá có thời điểm chưa phù hợp với thực tiễn thì nguyên nhân là do khâu tổ chức thực hiện chưa kịp thời; không phải do quy định của Luật, vì vậy, trường hợp nhận thấy giá trần chưa phù hợp, các đối tượng chịu tác động có quyền đề nghị Chính phủ kịp thời điều chỉnh. Thời gian qua, nhiều hãng hàng không thua lỗ là do nhiều nguyên nhân, trong đó nguyên nhân chính là do tác động tiêu cực từ đại dịch COVID-19.

“Việc bỏ quy định về giá trần là vấn đề lớn, thay đổi một chính sách quan trọng và theo quy định của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật phải được đánh giá tác động kỹ lưỡng; trong khi chưa đánh giá tác động thì chưa đủ căn cứ sửa đổi,” ông Mạnh cho hay.

[Khung giá vé máy bay nội địa có thể sắp tăng cao từ quý 2 năm 2023]

Liên quan đến “mức giá 0 đồng” của các hãng hàng không, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Quốc hội quả quyết thực chất không có vé máy bay giá “0 đồng” vì Thông tư 17/2019/TT-BGTVT quy định rõ nguyên tắc định giá vé cho 1 vé máy bay, theo đó phải bao gồm các khoản thuế, phí theo quy định.

“Mức giá 0 đồng là chưa gồm thuế, phí và thực tế người tiêu dùng vẫn phải chi trả một khoản tiền nhất định. Thời gian qua, một số hãng áp dụng giá vé 0 đồng như một hình thức ưu đãi, chỉ áp dụng cho một số ít ghế trong 1 chuyến bay và thực tế mức giá phải trả không phải là 0 đồng,” ông Mạnh lý giải thêm./.