Vụ bắn nhầm máy bay Ukraine năm 2020: Iran đệ đơn khiếu nại lên ICJ

Chiếc Boeing 737-800 mang số hiệu PS752 của hãng hàng không quốc tế Ukraine bị bắn rơi ngay sau khi cất cánh từ Tehran vào ngày 8/1/2020 khiến toàn bộ 176 người trên máy bay thiệt mạng.

Ngày 17/4, Iran đã đệ đơn khiếu nại lên Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) liên quan đến một quyết định của Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO) về vụ bắn rơi máy bay chở khách của Ukraine năm 2020.

Chiếc Boeing 737-800 mang số hiệu PS752 của hãng hàng không quốc tế Ukraine bị bắn rơi ngay sau khi cất cánh từ Tehran ngày 8/1/2020.

Toàn bộ 176 người trên máy bay thiệt mạng, gồm công dân của 4 nước Canada, Thụy Điển, Ukraine và Anh. Sau vụ việc, ICAO tuyên bố có thẩm quyền xử lý và buộc tội Tehran "sử dụng vũ khí chống lại máy bay dân sự đang bay."

Tuy nhiên, trong đơn khiếu nại gửi lên ICJ, Iran yêu cầu tòa án này đưa ra phán quyết bác bỏ thẩm quyền cũng như quyết định của ICAO đối với Iran.

Tehran lý giải quân đội nước này đã bắn rơi máy bay "ngoài ý muốn và do lỗi con người." Đơn khiếu nại nêu rõ: “Quân đội Iran đã xác định nhầm và bắn máy bay bằng 2 tên lửa khi chưa được phép, trái với quân lệnh."

Tehran cũng giải thích thêm, ở thời điểm đó, quân đội nước này "đang trong tình trạng cảnh giác cao trước nguy cơ tấn công của quân đội Mỹ” trả đũa việc Tehran tấn công một căn cứ quân sự Mỹ trước đó ở Iraq.

Sau khi ICAO ra quyết định về vụ việc hồi tháng Ba vừa qua, Bộ Ngoại giao Anh đã lên tiếng hoan nghênh, cho rằng quyết định của ICAO giúp các nước "tiến gần hơn tới việc buộc Iran phải chịu trách nhiệm về vụ bắn rơi máy bay."

Trước đó, năm 2023, Canada, Thụy Điển, Ukraine và Anh từng gửi đơn kiện Iran lên ICJ yêu cầu tòa án ra phán quyết buộc Tehran phải "bồi thường toàn bộ" cho các gia đình nạn nhân.

Về phía Iran, nước này để nghị trả "150.000 USD hoặc số tiền tương đương bằng euro" cho mỗi gia đình nạn nhân. Tuy nhiên, Ukraine và Canada không đồng ý với mức bồi thường này, cho rằng không thể giải quyết thông qua tuyên bố đơn phương của Tehran./.