"An Nam Đại Quốc họa đồ" giúp bạn bè thế giới thấy rõ hơn cách người Pháp nhìn thấy hình hài của nước ta và vẽ ra bản đồ với sự thừa nhận rõ ràng lãnh thổ của Việt Nam, trong đó có Biển Đông.

Ngày 16/6, ông Nguyễn Hùng Sơn, Phó Giám đốc Học viện Ngoại giao Việt Nam đã trao tặng lãnh đạo Bảo tàng lịch sử châu Âu tấm bản đồ "An Nam Đại Quốc họa đồ."

Đây là công trình của Giám mục người Pháp Jean-Louis Taberd, xuất bản tại Serampore (Ấn Độ) năm 1838,  có kích thước 84 x 45cm.

Ông là Đại diện Tông Tòa ở Lái Thiêu, Đàng Trong, và nhận Giám mục hiệu tòa Isauropolis năm 1830. Tính đến thời gian xuất bản năm 1838, nước ta chưa từng có một bản đồ nào lớn rộng và ghi chép khá đầy đủ địa danh như họa đồ này.

Đây là một bản đồ đặc biệt, trước tiên là bởi tên của nó. Bản đồ do một Giám mục người Pháp thực hiện, nhưng tên của bản đồ được viết bằng 3 ngôn ngữ: chữ Hán, chữ Quốc ngữ và chữ Latin.

Tất cả địa danh trên bản đồ, kể cả các địa danh thuộc Trung Hoa, Lào và Campuchia, đều được viết bằng chữ Quốc ngữ, còn chú dẫn thì sử dụng cả chữ Quốc ngữ, chữ Latin và chữ Pháp.

Đặc biệt với quần đảo giữa biển Đông có địa danh hành chính là Hoàng Sa (chữ Hán), Giám mục Taberd đã ghi tục danh là Cát Vàng (Nôm) mà người Pháp gọi là Paracel.

Địa danh Cát Vàng là tiếng Việt chỉ có ở Đại Việt xưa và Việt Nam nay, không thể ở đâu khác.

Điều đặc biệt thứ hai là trên bản đồ có vẽ hình một cụm đảo ở giữa Biển Đông, nằm ở phía Bắc vĩ tuyến 160 Bắc, phía Đông kinh tuyến 1100 Đông, và có dòng chữ : “Paracel seu Cát Vàng” (Paracel hoặc Cát Vàng).

Dòng chữ này đã khẳng định nhóm đảo Paracel theo cách gọi của người phương Tây chính là nhóm đảo Cát Vàng (hay Hoàng Sa) theo cách gọi của người Việt đương thời.

Trao đổi với phóng viên TTXVN tại Brussels, ông Nguyễn Hùng Sơn cho biết việc trao tặng bản đồ "An Nam Đại Quốc họa đồ" là một sáng kiến của Đại sứ quán Việt Nam tại Bỉ và nó cho thấy sự hợp tác rất gần gũi giữa Việt Nam và Bỉ trên rất nhiều khía cạnh chính trị, văn hóa, lịch sử.

Việc Việt Nam trao tặng một bản đồ cho Bảo tàng Lịch sử châu Âu thể hiện sự đóng góp của chúng ta giúp châu Âu hiểu rõ lịch sử Việt Nam, lịch sử tương tác của Việt Nam, qua đó giúp bạn bè thế giới thấy rõ hơn lịch sử của Biển Đông, cho thấy người Pháp đã đến nước ta như thế nào, đã tương tác với các quốc gia trong khu vực ra sao, đã nhìn thấy hình hài của nước ta như thế nào và vẽ ra bản đồ đó với sự thừa nhận rõ ràng lãnh thổ của Việt Nam.

Quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa được người Pháp ghi rõ ràng là bãi Cát Vàng trên bản đồ đó và nó sẽ giúp cho bạn bè châu Âu hiểu về lịch sử Biển Đông và thực trạng của Biển Đông hiện nay.

Đại diện Bảo tàng lịch sử châu Âu, bà Simina Badica, giám tuyển lưu trữ, cho biết Bảo tàng hiện lưu trữ và trưng bày các vật phẩm của hơn 200 quốc gia đồng thời bày tỏ vui mừng khi được phía Việt Nam trao tặng "An Nam Đại Quốc họa đồ."

Tấm bản đồ này sẽ được trưng bày trong bộ sưu tập của bảo tàng, giúp cho các nhà nghiên cứu và du khách hiểu rõ hơn về lịch sử địa lý của Việt Nam.

Đây là lần đầu tiên bảo tàng tiếp nhận một vật phẩm của Việt Nam và bà Simina Badica hy vọng việc hợp tác, trao đổi với Việt Nam trong lĩnh vực lịch sử, văn hóa sẽ tiếp tục mở rộng.

Trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc tại Bỉ và châu Âu, ngày 17/6, ông Nguyễn Hùng Sơn đã tiếp nhận 13 bộ hồ sơ tư liệu về biên giới lãnh thổ biển của Việt Nam do Giáo sư luật quốc tế Jean Salmon trao tặng, trong đó có một bộ tư liệu quý về quần đảo Hoàng Sa từ năm 1960.

Giáo sư Jean Salmon, 91 tuổi, từng là luật sư, giảng viên luật quốc tế tại Đại học Tự do Brussels. Ông từng giữ vai trò tư vấn cho Ủy ban biên giới Việt Nam về vấn đề biên giới và luật ngoại giao./.