Trong nửa đầu năm 2024, Việt Nam là nguồn cung hàng hóa lớn thứ 12 của Chile, chiếm tỷ trọng 1,59% trong tổng kim ngạch nhập khẩu của Chile, cải thiện hơn so với mức tỷ trọng 1,38% cùng kỳ năm 2023.

Theo thông tin từ Trung tâm Thông tin Công nghiệp và Thương mại (Bộ Công Thương), thương mại giữa Việt Nam và Chile trong năm 2024 tiếp tục phát triển mạnh mẽ, khẳng định mối quan hệ đối tác kinh tế chiến lược giữa hai quốc gia nằm ở hai bên bờ Thái Bình Dương. Cả hai bên đã không ngừng tận dụng những lợi thế từ các cam kết thương mại để thúc đẩy trao đổi hàng hóa và dịch vụ.

Các mặt hàng chủ lực tăng trưởng ổn định

Năm 2024, kim ngạch thương mại song phương dự kiến sẽ tiếp tục tăng trưởng ổn định, với các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sang Chile bao gồm: dệt may, giày dép, nông sản (như càphê, hạt tiêu, và gạo), điện tử và linh kiện. Ngược lại, Chile xuất khẩu sang Việt Nam các mặt hàng chủ yếu như trái cây (đặc biệt là nho và táo), hải sản, rượu vang và nguyên liệu thô.

Trong bối cảnh toàn cầu hoá và sự tham gia sâu rộng vào các hiệp định thương mại đa phương và song phương như Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ Xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và Hiệp định thương mại tự do Việt Nam-Chile (VCFTA), cả Việt Nam và Chile đều đã gia tăng sự hợp tác, không chỉ trong lĩnh vực thương mại hàng hóa, mà còn trong các lĩnh vực như đầu tư, công nghệ và năng lượng tái tạo. Các doanh nghiệp của cả hai nước đang tìm kiếm cơ hội mới để thâm nhập vào thị trường của nhau, tận dụng các chính sách ưu đãi thuế quan và giảm rào cản thương mại.

Chính phủ của cả hai nước cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy môi trường kinh doanh thuận lợi, với các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, thúc đẩy sự minh bạch và nâng cao hiệu quả của các quy trình thương mại.

Trong năm 2024, dự kiến sẽ có nhiều đoàn doanh nghiệp từ Việt Nam sang Chile và ngược lại, nhằm tìm kiếm đối tác, mở rộng thị trường và thúc đẩy các dự án hợp tác song phương. Sự phát triển của thương mại song phương không chỉ góp phần vào tăng trưởng kinh tế của cả hai quốc gia mà còn củng cố quan hệ ngoại giao, văn hóa và xã hội giữa Việt Nam và Chile, tạo nên nền tảng vững chắc cho hợp tác trong tương lai.

Theo số liệu thống kê từ Trung tâm Thương mại quốc tế (ITC), trong 6 tháng đầu năm 2024, Việt Nam là nguồn cung hàng hóa lớn thứ 12 của Chile, chiếm tỷ trọng 1,59% trong tổng kim ngạch nhập khẩu hàng hóa của Chile, cải thiện hơn so với mức tỷ trọng 1,38% của cùng kỳ năm 2023. Đứng đầu trong danh sách này là các thị trường: Trung Quốc, Hoa Kỳ, Brazil, Argentina, Đức, Nhật Bản.

Còn theo số liệu của Tổng cục Hải quan Việt Nam, tổng kim ngạch thương mại hai chiều Việt Nam và Chile năm 2023 đạt 1,57 tỷ USD, giảm 27,18% so với năm 2022, trong đó, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Chile đạt 1,2 tỷ USD, giảm 30,68% so với năm 2022; Việt Nam nhập khẩu từ Chile đạt 375,2 triệu USD, giảm 13,24% so với năm 2022. Kim ngạch xuất khẩu sang Chile chiếm 0,34% tỷ trọng trên tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hoá của Việt Nam.

Sang năm 2024, xuất khẩu hàng hóa sang Chile tiếp tục tăng trưởng tích cực. Lũy kế 7 tháng năm 2024, kim ngạch xuất khẩu sang Chile đạt 749,78 triệu USD, tăng 11,77% so với cùng kỳ năm trước. Riêng trong tháng 7/2024, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của nước ta sang Chile đạt 73,31 triệu USD, tăng 21,52% so với tháng trước đó, nhưng giảm 31,31% so với cùng tháng năm trước. Với kết quả này, Chile hiện là thị trường xuất khẩu hàng hóa lớn thứ 19 của Việt Nam, chiếm 0,33% tỷ trọng trên tổng kim ngạch.

Ở chiều ngược lại, trong năm 2023, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam từ Chile đạt 375,2 triệu USD, giảm 13,24% so với năm trước, trong đó, các nhóm hàng nhập khẩu chủ lực gồm: hàng thủy sản (117,21 triệu USD); gỗ và sản phẩm gỗ (63,5 triệu USD); kim loại thường khác (63,48 triệu USD); hàng hóa khác (69,96 triệu USD)…

Tận dụng tối đa những ưu đãi từ

Phiên họp lần V-Hội đồng Thương mại tự do Việt Nam-Chile đã được tổ chức dưới sự chủ trì của Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long và Thứ trưởng phụ trách Ngoại thương, Bộ Ngoại giao Chile Claudia Sanhueza vào tháng 6/2024 vừa qua. Đại diện hai nước đã cùng thảo luận những nội dung cần triển khai trong giai đoạn tới để tiếp tục thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư song phương.

Tại Phiên họp, hai bên đã tiến hành rà soát tình hình thực thi Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam-Chile trong thời gian qua, cũng như cập nhật tình hình trao đổi thương mại giữa hai nước. Về thương mại, quan hệ hợp tác toàn diện giữa Việt Nam và Chile đã và đang có những bước phát triển hết sức tốt đẹp.

Tại Việt Nam, các doanh nghiệp đang tận dụng rất hiệu quả ưu đãi của FTA Việt Nam-Chile. Hiện Chile đang là một trong những thị trường đứng đầu về tỷ lệ tận dụng ưu đãi với tỷ lệ sử dụng C/O mẫu VC.

Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long và Thứ trưởng Claudia Sanhueza đánh giá cao những kết quả trao đổi và thoả thuận đạt được của các Tiểu ban, đồng thời đề nghị hai bên tiếp tục chủ động đề xuất các biện pháp giải quyết những vướng mắc trong thực thi Hiệp định và thúc đẩy triển khai các cam kết trong thời gian tới.

Việt Nam luôn đánh giá cao vai trò của Chile và coi Chile là một trong những đối tác quan trọng hàng đầu của Việt Nam tại khu vực Mỹ Latinh. Ở chiều ngược lại, Chile mong muốn đẩy mạnh quan hệ thương mại giữa hai nước, với mục tiêu thúc đẩy kim ngạch thương mại song phương trong bối cảnh thực thi Hiệp định CPTPP.

Trong thời gian tới, Việt Nam và Chile sẽ tiếp tục chú trọng việc tận dụng tối đa những ưu đãi từ các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, xác định các biện pháp nhằm tháo gỡ khó khăn trong quan hệ kinh tế, thương mại, đầu tư song phương; đồng thời tăng cường hơn nữa các hoạt động hợp tác xúc tiến thương mại, trao đổi đoàn doanh nghiệp tham gia các Hội chợ, triển lãm của nhau.

Để đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang Chile, các cơ quan quản lý Nhà nước sẽ tiếp tục triển khai một loạt giải pháp đồng bộ và hiệu quả, tập trung vào việc nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam, tối ưu hóa môi trường pháp lý và mở rộng các cơ hội tiếp cận thị trường.

Trước hết, cần đẩy mạnh công tác nghiên cứu thị trường, cung cấp thông tin chi tiết và kịp thời về nhu cầu, xu hướng tiêu dùng cũng như các yêu cầu chất lượng của thị trường Chile; tập trung hỗ trợ doanh nghiệp trong việc hiểu rõ các quy định pháp luật, tiêu chuẩn kỹ thuật và các rào cản phi thuế quan của Chile, đồng thời tổ chức các chương trình đào tạo, tập huấn giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực xuất khẩu, đặc biệt là khả năng đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế về chất lượng và an toàn thực phẩm.

Bên cạnh đó, tiếp tục đẩy mạnh triển khai hiệu quả các hiệp định thương mại song phương và đa phương, tăng cường đối thoại và hợp tác với phía Chile để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc về thủ tục hải quan, thuế quan và các rào cản kỹ thuật, tạo điều kiện thuận lợi cho hàng hóa Việt Nam thâm nhập sâu hơn vào thị trường này.

Việc xúc tiến thương mại cũng cần được chú trọng thông qua các hoạt động quảng bá, triển lãm, hội chợ quốc tế tại Chile, nhằm giới thiệu các sản phẩm chủ lực của Việt Nam và xây dựng hình ảnh thương hiệu quốc gia. Các cơ quan quản lý nhà nước sẽ phối hợp chặt chẽ với Đại sứ quán, thương vụ và các tổ chức xúc tiến thương mại tại Chile để hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam trong việc thiết lập mạng lưới phân phối, tìm kiếm đối tác, và mở rộng kênh tiêu thụ.

Ngoài ra, tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, giảm thiểu các thủ tục không cần thiết, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực xuất khẩu. Việc xây dựng và triển khai các chiến lược xuất khẩu dài hạn, dựa trên cơ sở nghiên cứu kỹ lưỡng và sự phối hợp giữa các cơ quan quản lý, cộng đồng doanh nghiệp và các tổ chức quốc tế, sẽ là nền tảng vững chắc để Việt Nam khai thác tối đa tiềm năng từ thị trường Chile, thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa và đóng góp vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế quốc gia.

Đối với các doanh nghiệp, cần đầu tư vào việc nghiên cứu và hiểu rõ thị trường Chile, bao gồm việc nắm bắt xu hướng tiêu dùng, thị hiếu khách hàng, cũng như các quy định về tiêu chuẩn chất lượng, an toàn thực phẩm và môi trường mà Chile đặt ra. Điều này giúp doanh nghiệp có thể điều chỉnh sản phẩm phù hợp, đáp ứng được yêu cầu của thị trường, từ đó gia tăng khả năng thâm nhập và phát triển bền vững tại Chile.

Cùng đó, doanh nghiệp cần đầu tư vào công nghệ sản xuất, nâng cấp dây chuyền, cải tiến quy trình quản lý chất lượng theo các chuẩn mực quốc tế như ISO, HACCP hay GlobalGAP, nhằm đảm bảo sản phẩm đáp ứng tốt các yêu cầu khắt khe của thị trường Chile.

"Doanh nghiệp cần tạo dựng hình ảnh sản phẩm chất lượng cao, gắn liền với thương hiệu Việt Nam, thông qua việc tham gia các hội chợ thương mại, triển lãm quốc tế tại Chile, cũng như hợp tác với các đối tác địa phương để mở rộng kênh phân phối," cơ quan chức năng khuyến nghị.

Ngoài ra, doanh nghiệp cần tận dụng tối đa các ưu đãi từ Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) giữa Việt Nam và Chile. Để làm được điều này, doanh nghiệp cần nắm vững các quy định về xuất xứ hàng hóa, thủ tục hải quan, cũng như các chính sách thuế quan liên quan, từ đó giảm thiểu chi phí và tăng cường lợi thế cạnh tranh.

Việc hợp tác chặt chẽ với các tổ chức xúc tiến thương mại, Đại sứ quán và thương vụ Việt Nam tại Chile cũng là một giải pháp quan trọng, giúp doanh nghiệp cập nhật thông tin thị trường, tìm kiếm cơ hội mới và hỗ trợ trong việc giải quyết các vấn đề phát sinh.

Hơn nữa, doanh nghiệp cần xây dựng chiến lược xuất khẩu dài hạn, không chỉ tập trung vào việc tăng trưởng doanh số mà còn chú trọng đến sự bền vững và ổn định. Điều này bao gồm việc đa dạng hóa danh mục sản phẩm, mở rộng thị trường sang các khu vực khác tại Chile và không ngừng đổi mới để đáp ứng những thay đổi trong nhu cầu của người tiêu dùng. Bằng cách thực hiện đồng bộ các giải pháp trên, doanh nghiệp Việt Nam sẽ có thể đẩy mạnh xuất khẩu sang Chile, xây dựng được một nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững tại thị trường này./.