Bà Ngô Phương Lan được ghi nhận nhờ nhiều đóng góp giúp quảng bá điện ảnh Pháp tại Việt Nam và ngược lại, thúc đẩy giao lưu hai nước thông qua môn điện ảnh thứ bảy nói riêng và văn hóa nói chung.

Trong khuôn khổ chuyến thăm cấp Nhà nước của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron năm 2025, các hoạt động hợp tác về văn hóa hai nước cũng được tổ chức. Một trong số này có sự kiện trao Huân chương Sĩ quan về Văn học Nghệ thuật của chính phủ Pháp cho Tiến sỹ Ngô Phương Lan - Chủ tịch Hiệp hội Xúc tiến phát triển điện ảnh Việt Nam.

Huân chương Sĩ quan về Văn học Nghệ thuật là danh hiệu cao quý do Bộ Văn hóa Pháp trao tặng, nhằm vinh danh những cá nhân có đóng góp xuất sắc trong lĩnh vực nghệ thuật, văn học hoặc quảng bá văn hóa Pháp trên toàn thế giới. Bậc Sỹ quan là cấp trung trong 3 bậc Hiệp sỹ, Sỹ quan và Chỉ huy.

Bộ trưởng Bộ Văn hóa Pháp - bà Rachida Dati, người trao huân chương, nhận định tầm ảnh hưởng của bà Ngô Phương Lan đã lan ra ngoài lãnh thổ Việt Nam, trở thành một biểu tượng cho mối quan hệ bền chặt hai nước.

“Những đóng góp của bà không chỉ dừng lại ở công tác quản lý nhà nước. Bà còn làm một nhà phê bình, một cây bút tiểu luận, một nhà nghiên cứu. Có nhà báo từng nhận xét rằng bà là người xem nhiều phim nhất tại Việt Nam. Nhận định đó hẳn không sai và có lẽ đó cũng chính là bí quyết tạo nên sự tinh tế trong tư duy, sự thấu hiểu và một góc nhìn luôn tươi mới của bà,” Bộ trưởng Bộ Văn hóa Pháp nói.

Tiến sỹ Ngô Phương Lan sinh năm 1963 tại Hà Nội. Bà là con gái Nghệ sỹ Nhân dân Ngô Mạnh Lân - một trong những người đặt nền móng cho nền hoạt hình Việt Nam - và diễn viên, Nghệ sỹ Nhân dân Phạm Ngọc Lan.

Bà chia sẻ trong thời gian tu nghiệp tại Đại học Điện ảnh Quốc gia VGIK (Moscow, Liên Xô) đã được tiếp cận và say mê nhiều văn học nghệ thuật Pháp - nơi được coi là cái nôi của văn học và điện ảnh thế giới.

Trong công tác nghiên cứu, bà cho ra nhiều ấn phẩm và điện ảnh và nghệ thuật, truyền thông Việt Nam, đáng chú ý trong đó năm 1999 có luận án tiến sỹ về tính hiện đại và tính dân tộc trong điện ảnh Việt, góp phần đưa điện ảnh trong nước đến công chúng quốc tế.

Từ 2012-2018, bà Ngô Phương Lan là Cục trưởng Cục Điện ảnh, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Trong thời gian này bà đã phối hợp tổ chức tại Pháp các hoạt động chiếu và vinh danh phim Việt Nam chọn lọc, phim Pháp về Việt Nam năm 2014; ký biên bản ghi nhớ (MOU) tạo hợp tác chặt chẽ giữa Cục Điện ảnh Việt Nam và CNC (Trung tâm Điện ảnh và Hình ảnh Chuyển động Quốc gia) Pháp năm 2017…

Từ 2019 bà Ngô Phương Lan thành lập Hiệp hội Xúc tiến Phát triển Điện ảnh Việt Nam và Liên hoan Phim Châu Á Đà Nẵng, tiếp tục mở ra nhiều hợp tác với Đại sứ quán Pháp, các nhà làm phim Pháp, trong đó có việc góp phần phát hiện, khích lệ tài năng điện ảnh trẻ trong nước.

Ngoài ra bà từng nhận Huân chương Lao động hạng nhì, Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật, các giải thưởng Người có đóng góp về tác quyền khu vực châu Á Thái Bình Dương, Nhà giáo dục bản quyền của năm tại Hiệp hội Điện ảnh Hoa Kỳ./.