"Thói quen rã đông, tái cấp đông thực phẩm làm giảm dinh dưỡng"
Theo tiến sỹ Bùi Thị Mai Hương, nếu sản phẩm thực phẩm chế biến sẵn đã mở thì thời hạn sử dụng sẽ không kéo dài như trên nhãn bao bì, kể cả với sản phẩm đông lạnh kỹ, chưa rã đông.
Tiến sỹ Bùi Thị Mai Hương - Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết thực phẩm chế biến sẵn cũng như thực phẩm tươi sống rất đa dạng. Để có chế độ ăn hợp lý, lành mạnh, đảm bảo sức khỏe, mọi người cần ăn đa dạng nhiều loại thực phẩm và đảm bảo đủ 4 nhóm gồm: Chất bột, chất đạm, chất béo, vitamin và muối khoáng.
Theo bà Hương, không một loại thực phẩm nào có thể cung cấp đủ các chất dinh dưỡng cho nhu cầu của cơ thể. Vì vậy, mỗi người cần phối hợp ăn nhiều loại thực phẩm và thường xuyên thay đổi món ăn để cung cấp đủ các chất dinh dưỡng, đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng phức tạp của cơ thể. Mỗi ngày, mỗi người cần ăn tối thiểu 15 loại thực phẩm đại diện từ 4 nhóm gồm: chất bột, chất đạm, chất béo, vitamin và muối khoáng.
Tiến sỹ Mai Hương lấy dẫn chứng, đạm động vật có nhiều axit amin cần thiết không thay thế được ở tỷ lệ cân đối, vì vậy nó có giá trị sinh học cao. Thức ăn giàu đạm động vật gồm: Thịt, trứng, cá, sữa, tôm, cua, ếch và các loại thuỷ sản. Các thức ăn thực vật giàu đạm như các loại đậu đỗ thường có ít hoặc không có cholesterol.
Tôm, cua, cá là nguồn chất đạm quý, có đủ các axit amin cần thiết. Mỡ cá có nhiều vitamin A, D, nhiều axit béo chưa no cần thiết và ít cholesterol. Cá, nhất là cá biển có nhiều chất khoáng quan trọng. Mỗi tuần nên ăn từ 2-3 bữa cá.
Đối với nhu cầu muối của cơ thể, chuyên gia này cho rằng, mỗi ngày mỗi người chỉ cần dưới 5 gram. Tuy nhiên, người dân Việt Nam đang tiêu thụ lượng muối cao so với nhu cầu cần thiết. Việc ăn quá mặn dễ dẫn đến nguy cơ tăng huyết áp, các bệnh về thận và có thể dẫn đến các nguy cơ như ung thư dạ dày, loãng xương, hen suyễn…
Hiện nay, thực phẩm chế biến sẵn ngày càng có vai trò quan trọng trong bữa cơm của các gia đình Việt. Đây sẽ là xu thế tiêu dùng trong tương lai do vậy việc hiểu đúng, sử dụng hợp lý loại thực phẩm này là tối quan trọng.
Bà Mai Hương cho rằng thực phẩm chế biến sẵn là một phần của chế độ ăn uống đa dạng, là xu thế tiêu thụ trong xã hội hiện đại. Người tiêu dùng hiện nay đang ngày càng quan tâm đến chất lượng và an toàn của thực phẩm chế biến sẵn, đặc biệt là trong bối cảnh đô thị hóa và thu nhập cá nhân tăng cao.
Một trong những mối quan ngại chính là hàm lượng chất bảo quản và phụ gia thực phẩm, điều này đòi hỏi người tiêu dùng phải thông thái trong việc lựa chọn sản phẩm từ các nhà sản xuất uy tín. Người tiêu dùng hoàn toàn có thể nhận biết được hàm lượng dinh dưỡng của thực phẩm chế biến sẵn mình lựa chọn trên bao bì của sản phẩm, nếu thực phẩm chế biến sẵn đó được bảo quản theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất.
Theo tiến sỹ Hương, nếu sản phẩm thực phẩm chế biến sẵn đã mở thì thời hạn sử dụng sẽ không kéo dài như trên nhãn bao bì, kể cả với sản phẩm đông lạnh kỹ, chưa rã đông. Các chuyên gia khuyến cáo, đối với các sản phẩm đã mở chỉ nên sử dụng trong 1 tuần sau khi mở.
Hiện nay, nhiều gia đình có thói quen rã đông thực phẩm bằng cách để ở ngoài không khí thường, cho vào nước, cho vào lò vi sóng… Tiến sỹ Mai Hương cho rằng, tất cả các quá trình rã đông này đều có nguy cơ để các vi sinh vật phát triển rất mạnh trong thực phẩm đó. Vì vậy, không nên tái cấp đông sau khi đã rã đông thực phẩm. Sau khi rã đông, thực phẩm không được ủ đông nhanh ngay sau đó, sẽ làm mất nước và biến tính về mặt dinh dưỡng, tức là thực phẩm không còn hàm lượng dinh dưỡng như lúc đầu.
Đối với việc cấp đông thực phẩm tại gia đình, Tiến sỹ Hương khuyến cáo, sau khi mua thực phẩm về, người dân nên sơ chế theo định lượng ăn hàng ngày, không cấp đông hàng loạt rồi rã đông tất cả cùng lúc, sau đó tái cấp đông.
Người dùng có thể ghi ngày cấp đông các loại thực phẩm để dễ nhận diện những thức ăn nào cấp đông trước thì ăn trước, cấp đông sau thì ăn sau./.