Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh lần thứ I cần định hướng những mục tiêu chiến lược nhằm tận dụng lợi thế của 3 địa phương trước đây, tạo bước phát triển trong bối cảnh mới.

Thành phố Hồ Chí Minh sau hợp nhất được mở rộng với nhiều dư địa phát triển. Văn kiện Đại hội cần định hướng những mục tiêu chiến lược nhằm tận dụng lợi thế của 3 địa phương trước đây, tạo bước phát triển trong bối cảnh mới.

Nội dung này được nêu tại Hội nghị lấy ý kiến các chuyên gia, nhà khoa học, trí thức tiêu biểu góp ý dự thảo văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, do Ủy ban Nhân dân Thành phố tổ chức ngày 13/8.

Theo Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Được, đây là Đại hội đầu tiên của Thành phố mới sau hợp nhất với vị thế, tâm thế và dư địa phát triển mới. Diện tích Thành phố mới tăng hơn 3 lần, trên cơ sở hợp nhất Thành phố Hồ Chí Minh với Bình Dương và Bà Rịa-Vũng Tàu, mở ra không gian phát triển rộng lớn, tạo điều kiện tận dụng lợi thế của từng vùng, phân công chức năng hợp lý, hỗ trợ và chia sẻ để cùng phát triển. Thành phố mới sẽ là một “siêu đô thị” tầm cỡ quốc tế với 3 vùng chức năng chính và 1 đặc khu.

Cụ thể, vùng Thành phố Hồ Chí Minh là đô thị trung tâm, đô thị lõi, trung tâm tài chính, công nghệ cao.

Vùng Bà Rịa-Vũng Tàu là thủ phủ kinh tế biển, bao gồm dịch vụ du lịch biển, năng lượng sạch (đặc biệt là điện gió ngoài khơi), cảng biển, dầu khí.

Vùng Bình Dương là thủ phủ công nghiệp công nghệ cao.

Đặc khu Côn Đảo được định hướng trở thành thiên đường du lịch nghỉ dưỡng.

Chủ tịch Ủy ban Nhân dânThành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Được cho biết dự thảo văn kiện được xây dựng với tầm nhìn và khát vọng đưa Thành phố phát triển phồn thịnh, văn minh, hạnh phúc, nghĩa tình; kế thừa thành tựu của 3 địa phương trước đây đồng thời có tư duy đột phá, sáng tạo để giải quyết các vấn đề mới. Thành phố mong muốn các đại biểu cho ý kiến về nhiệm vụ, giải pháp thực hiện 7 chương trình trọng điểm, đột phá.

Báo cáo về một số nội dung chính trong dự thảo, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển Thành phố Hồ Chí Minh Trương Minh Huy Vũ nêu rõ văn kiện đề xuất đưa ra 23 chỉ tiêu trên các lĩnh vực kinh tế-xã hội, môi trường, quốc phòng-an ninh, xây dựng Đảng.

Nhóm kinh tế có chỉ tiêu: Tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân khoảng 10%/năm; đến năm 2030, GRDP bình quân đầu người đạt khoảng 14.000 - 15.000 USD. Đóng góp của năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) vào tăng trưởng GRDP đạt khoảng 55-60%. Tổng chi xã hội cho nghiên cứu phát triển đạt 2-3% GRDP...

Các chỉ tiêu khác như: Chỉ số phát triển con người (HDI) phấn đấu ở mức trên 0,8. Đến năm 2030, Thành phố đạt 35,1 giường bệnh/vạn dân; 21 bác sỹ/vạn dân; 35 điều dưỡng/vạn dân. Tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế trên 97%; cơ bản xóa nhà tạm, nhà ven kênh rạch trên địa bàn; đến cuối năm 2030, số căn nhà ở xã hội tăng thêm 199.400 căn.

Đề xuất bổ sung thêm một số nội dung đột phá chiến lược của khu vực Bình Dương và Bà Rịa-Vũng Tàu, Tiến sỹ Trần Du Lịch, Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tiền tệ quốc gia cho rằng tốc độ tăng trưởng GRDP 2 con số là quyết tâm chính trị, mục tiêu phấn đấu, khát vọng của Thành phố. Nếu tình hình thế giới và trong nước thuận lợi, việc triển khai “Bộ tứ trụ cột” (4 Nghị quyết của Bộ Chính trị) hiệu quả cao thì mức tăng trưởng GRDP trên 10% không khó; tuy nhiên nếu tình hình bất lợi thì ngay cả đạt 9-10% cũng rất khó.

Tiến sỹ Trần Du Lịch đề xuất, bổ sung vào văn kiện các trụ cột tăng trưởng, tích hợp thế mạnh của Thành phố Hồ Chí Minh mới; đặt trong liên kết phát triển với Đồng Nai và Tây Ninh. Cùng với đó, Thành phố cần thực hiện song song, vừa xây dựng văn kiện vừa xây dựng kế hoạch triển khai nghị quyết Đại hội.

Về chỉ tiêu nhiệm kỳ tới, Giáo sư Nguyễn Trọng Hoài, nguyên Phó Hiệu trưởng Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh, cho rằng muốn đóng góp TFP vào tăng trưởng GRDP đạt 55-60% cần có hệ sinh thái để quản trị và theo dõi, nhất là vấn đề đầu tư công liên quan đến nhóm TFP. Bên cạnh đó, Thành phố cần đào tạo nguồn nhân lực có kỹ năng về số, công nghệ trong bối cảnh mới. Điều đáng mừng là cả 3 địa phương trước đây đều có hạ tầng cho thực hiện số hóa.

Theo Tiến sỹ Vũ Thành Tự Anh (chuyên gia Trường Đại học Fulbright), Thành phố Hồ Chí Minh trước đây và sau hợp nhất đang mất dần vị thế vượt trội so với một số địa phương khác. Thành phố cần lấy lại được vị thế tiên phong trong bối cảnh mới, trong đó phải tận dụng một cách tối đa các lợi thế. Cụ thể, Thành phố có lợi thế về khu vực kinh tế tư nhân (doanh nghiệp tư nhân nhiều), hoàn toàn nổi trội so với các địa phương khác khi thực hiện Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân.

Thành phố cũng có hệ thống giáo dục-đào tạo phát triển, trung tâm khoa học-công nghệ của cả nước rất thuận lợi để triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW, ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Đây là tiềm năng lớn để Thành phố triển khai “Bộ tứ trụ cột”./.