Để phát triển kinh tế xanh, doanh nghiệp cần tăng cường tiếp cận các cơ quan quản lý, tích cực hơn trong việc thể hiện tiếng nói của mình, đóng góp vào việc xây dựng các chính sách phát triển kinh tế.

Kinh tế tư nhân tại ngày càng khẳng định vai trò là một động lực quan trọng của nền kinh tế, đóng góp to lớn vào tăng trưởng GDP, tạo việc làm và đổi mới sáng tạo. Tuy nhiên, để phát triển bền vững, khu vực này cần phải có “những bước đi chắn chắn, lâu dài” theo hướng xanh hóa mô hình sản xuất - kinh doanh, đặc biệt là cần phải áp dụng các giải pháp tiết kiệm tài nguyên, giảm phát thải, bảo vệ hệ sinh thái và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Thông điệp trên được đưa ra tại Diễn đàn “Phát triển kinh tế tư nhân gắn với tăng trưởng xanh và bảo vệ môi trường bền vững” diễn ra sáng nay, 15/8.

Phát triển phải gắn với bảo vệ môi trường

Phát biểu tại diễn đàn do Tạp chí Môi trường và Cuộc sống tổ chức, ông Chu Phạm Ngọc Hiển - Chủ tịch Hội Nước và Môi trường Việt Nam (nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường), cho rằng muốn phát triển kinh tế tư nhân bền vững, cần cả chính sách thông thoáng, công nghệ tiên tiến và tư duy kinh doanh mới - đặt môi trường vào trung tâm.

Đặc biệt, trong bối cảnh đất nước đang nỗ lực đẩy mạnh công cuộc đổi mới mô hình tăng trưởng, phát triển bền vững và hội nhập sâu rộng với nền kinh tế toàn cầu, vai trò của khu vực kinh tế tư nhân ngày càng được khẳng định mạnh mẽ. Yêu cầu cấp thiết về tăng trưởng xanh, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu cũng đặt ra nhiều thách thức và cơ hội mới.

Nhận thức rõ tầm quan trọng đó, Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về tiếp tục phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, đã đề ra nhiều định hướng chiến lược; trong đó mạnh vai trò của kinh tế tư nhân không chỉ đóng góp cho tăng trưởng GDP, tạo việc làm, mà còn là lực lượng tiên phong trong đổi mới sáng tạo, chuyển đổi xanh, phát triển bền vững.

Trong bối cảnh đó, theo ông Chu Phạm Ngọc Hiển, để đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững, các doanh nghiệp khu vực tư nhân cần phải xanh hóa mô hình sản xuất - kinh doanh, áp dụng các giải pháp tiết kiệm tài nguyên, giảm phát thải, bảo vệ hệ sinh thái và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Về phía Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Tiến sỹ Lại Văn Mạnh - Viện Chiến lược, Chính sách nông nghiệp và môi trường, nhấn mạnh trong sản xuất, doanh nghiệp cần ứng dụng công nghệ sạch, phát triển năng lượng tái tạo, cải thiện hiệu suất sử dụng tài nguyên, phát triển tài chính xanh và hạ tầng xanh.

Trong đó, nguồn lực đầu tư là yếu tố then chốt để thực hiện mục tiêu tăng trưởng xanh. Vì vậy, cả khu vực công và tư cần tham gia với các nguồn vốn từ ngân sách nhà nước, vốn vay ưu đãi, cổ phần, trái phiếu và hỗ trợ quốc tế.

Ông Mạnh cũng cho biết trong khuôn khổ Đối tác chuyển dịch năng lượng công bằng (JETP), Việt Nam đặt mục tiêu huy động 15,5 tỷ USD từ cả nguồn công và tư. Trong đó, khu vực tư nhân có nhiều cơ hội đầu tư vào năng lượng tái tạo, hạ tầng điện, công nghệ xanh, mô hình kinh tế tuần hoàn.

“Doanh nghiệp cũng có thể tiếp cận các nguồn vốn ưu đãi, bảo hiểm xanh và các sản phẩm tài chính xanh từ các tổ chức quốc tế,” ông Mạnh chia sẻ.

Đại diện Viện Chiến lược, Chính sách nông nghiệp và môi trường cũng cho biết Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách ưu đãi về thuế, tín dụng, hỗ trợ công nghệ và hạ tầng để khuyến khích doanh nghiệp phát triển xanh. Các ngành ưu tiên gồm nông - lâm - thủy sản, năng lượng tái tạo, chế biến - chế tạo, xây dựng, giao thông và quản lý chất thải.

"Đây là cơ sở để khu vực tư nhân tận dụng cơ hội, nâng cao năng lực cạnh tranh và đóng góp vào mục tiêu phát triển bền vững," ông Mạnh nói.

“Hãy đi những bước chắn chắn, lâu dài”

Chia sẻ một số định hướng lớn về thể chế và chính sách phát triển kinh tế tư nhân gắn với tăng trưởng xanh, bảo vệ môi trường bền vững theo tinh thần Nghị quyết 68-NQ/TW, ông Dương Duy Hưng, Vụ trưởng Vụ Kinh tế tổng hợp, Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương nhấn mạnh việc phát triển kinh tế tư nhân, phát triển kinh tế bền vững gắn với tăng trưởng xanh là chủ đề xuyên suốt của Đảng, Nhà nước.

Vì vậy, thông qua diễn đàn, ông Hưng gợi ý 3 vấn đề cần giải quyết.

Đầu tiên là làm thế nào để doanh nghiệp tư nhân cùng cơ quan quản lý nhà nước có thể phối hợp để cụ thể hóa, thể chế hóa đưa Nghị quyết 68-NQ/TW vào cuộc sống, giúp cho chính doanh nghiệp có thể hoạt động tốt hơn. Về vấn đề này, phía doanh nghiệp cũng có nhiều điểm khó, tuy nhiên theo ông Hưng, trước hết các doanh nghiệp nên làm tốt vai trò của mình, có thể thông qua cơ quan đại diện là các hiệp hội hoặc chính bản thân doanh nghiệp để nói lên tiếng nói của mình.

“Doanh nghiệp hãy tăng cường tiếp cận các cơ quan quản lý, tích cực hơn trong việc thể hiện tiếng nói của mình, đóng góp cho việc xây dựng các chính sách phát triển kinh tế,” ông Hưng nói và đánh giá nhiều doanh nghiệp hiện nay ý thức nghiên cứu thực thi pháp luật, cam kết hội nhập chưa cao, nên cần nâng cao tính chủ động.

Vấn đề thứ hai, theo ông Hưng là doanh nghiệp cần thực hiện và hoàn thành tốt công việc của mình; hãy kinh doanh, đầu tư sản xuất bền vững, hãy “đi những bước chắn chắn, lâu dài” để đóng góp một cách hiệu quả cho sự phát triển kinh tế của nước ta.

Nội dung tiếp theo ông Hưng đề cập đến là vai trò của các cơ quan báo chí - kênh tiếp nhận, phản ánh và thể hiện tiếng nói của doanh nghiệp. Vì thế, báo chí cần tiếp cận, tiếp thu phản ánh tiếng nói của doanh nghiệp theo đúng tôn chỉ mục đích hoạt động để đóng góp chung vào sự phát triển kinh tế bền vững của đất nước.

Đánh giá về vai trò của kinh tế tư nhân trong tăng trưởng xanh và phát triển bền vững, Phó Giáo sư-Tiến sỹ Bùi Thị An, Đại biểu Quốc hội khóa XIII, Viện trưởng Viện Tài nguyên, Môi trường và Phát triển cộng đồng, cũng cho biết Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị đã xác định phát triển kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng của nền kinh tế; đồng thời yêu cầu thúc đẩy tăng trưởng xanh, kinh tế tuần hoàn và bảo vệ môi trường như những trụ cột của mô hình phát triển mới.

Vì vậy, trong bối cảnh Việt Nam đặt mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050, theo Phó Giáo sư-Tiến sỹ Bùi Thị An, việc huy động khu vực kinh tế tư nhân tham gia sâu rộng vào chuyển dịch xanh có ý nghĩa then chốt./.