Đây là mức cao nhất trong lịch sử nước này nếu không tính thời kỳ chiến tranh hoặc đại dịch, làm gia tăng lo ngại về nguy cơ mất ổn định tài chính trong trường hợp không sớm chấn chỉnh ngân sách.

Theo số liệu do Viện Thống kê và Nghiên cứu Kinh tế Quốc gia Pháp công bố ngày 19/12, nợ công của Pháp đã tăng lên mức cao kỷ lục 3.482 tỷ euro (4.078 tỷ USD), tương đương 117,4% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP).

Đây là mức cao nhất trong lịch sử nước này nếu không tính thời kỳ chiến tranh hoặc đại dịch, làm gia tăng lo ngại về nguy cơ mất ổn định tài chính trong trường hợp không sớm chấn chỉnh ngân sách.

Chỉ trong vòng 3 tháng, nợ công của Pháp đã tăng thêm 65,9 tỷ euro. So với cùng kỳ năm trước, tổng nợ tăng 181 tỷ euro, tương đương mức tăng 5,5%.

Đáng chú ý, nợ công đang gia tăng nhanh hơn tốc độ tăng trưởng của cả quốc gia, khiến gánh nặng tài chính ngày càng lớn.

Theo Cơ quan thống kê Pháp, tỷ lệ nợ công hiện nay đã vượt mức 115,5% GDP dự kiến cho cuối năm 2025 và tiến sát mức đỉnh 117,8% GDP ghi nhận vào đầu năm 2021, thời điểm dịch COVID-19 bùng phát mạnh.

Pháp hiện đứng thứ ba trong Liên minh châu Âu về tỷ lệ nợ công, chỉ sau Hy Lạp và Italy.

Tình trạng nợ nần kéo dài này không phải là hiện tượng mới. Kể từ năm 1975, ngân sách của Pháp liên tục rơi vào tình trạng thâm hụt, khi chi tiêu của Nhà nước, chính quyền địa phương và hệ thống an sinh xã hội luôn vượt nguồn thu.

Việc vay nợ không chỉ phục vụ đầu tư hay các khoản chi đặc biệt, mà ngày càng được dùng để trang trải chi phí hoạt động thường xuyên và các khoản chi chuyển giao xã hội.

Các chuyên gia kinh tế cảnh báo, hệ quả trước mắt là ngân sách quốc gia ngày càng bị bào mòn bởi chi phí trả lãi nợ. Riêng trong năm 2025, tiền lãi nợ dự kiến lên tới khoảng 52 tỷ euro, chiếm 8% ngân sách Nhà nước, gấp đôi so với năm 2020.

Theo Bộ Kinh tế và Tài chính Pháp, khoản chi này có thể tăng lên 60 tỷ euro vào năm 2026 và 77 tỷ euro vào năm 2028.

Áp lực nợ gia tăng bắt nguồn từ 3 yếu tố chính: quy mô nợ tiếp tục phình to, mặt bằng lãi suất toàn cầu tăng trong những năm gần đây và việc các nhà đầu tư yêu cầu Pháp phải trả lãi suất cao hơn so với nhiều quốc gia khác, thậm chí cao hơn cả Italy, Hy Lạp và Tây Ban Nha.

Nguy cơ lớn hơn là khả năng xảy ra khủng hoảng tài chính. Theo một số kịch bản được giới phân tích đưa ra, chỉ cần một sự cố nhỏ, chẳng hạn một đợt phát hành trái phiếu Chính phủ không thu hút đủ nhà đầu tư, lãi suất vay của Pháp trên thị trường có thể tăng nhanh từ khoảng 3,5% lên gần 6% trong thời gian ngắn.

Trong trường hợp Ngân hàng Trung ương châu Âu không can thiệp, thị trường tài chính có thể rơi vào biến động mạnh.

Các nhà phân tích cũng lưu ý vai trò ngày càng lớn của các quỹ đầu cơ, hiện chiếm hơn 50% giao dịch trên thị trường trái phiếu Chính phủ châu Âu. Việc các quỹ này rút vốn đồng loạt có thể làm trầm trọng thêm bất kỳ cú sốc nào xảy ra trên thị trường.

Trước tình hình đó, giới chuyên gia cho rằng điều kiện then chốt để ổn định nợ công là Pháp phải khôi phục niềm tin của thị trường bằng cách đưa thâm hụt ngân sách về mức 3% GDP.

Tuy nhiên, mục tiêu này đang gặp nhiều khó khăn do các rào cản chính trị và xã hội, khiến việc triển khai các biện pháp thắt chặt ngân sách trong ngắn hạn trở nên không dễ dàng./.