Ngành ngân hàng đi tiên phong trong đánh giá rủi ro môi trường và xã hội
Phó Thống đốc cho biết là kênh cung ứng tài chính quan trọng của nền kinh tế, ngành Ngân hàng luôn xác định trách nhiệm “xanh hóa” dòng vốn đầu tư góp phần thực hiện mục tiêu phát triển bền vững.
Ngày 25/9/2024, tại Hà Nội, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam phối hợp với Hội đồng Hợp tác Tài chính Quốc tế Hàn Quốc, Ngân hàng Shinhan Việt Nam, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam, Công ty Thuế và tư vấn KPMG tổ chức tọa đàm khoa học “Hướng tới một tương lai bền vững: Tăng cường hợp tác tài chính Việt Nam-Hàn Quốc.”
Phát biểu tại tọa đàm, ông Phạm Quang Dũng - Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước nhấn mạnh đối diện với nhiều vấn đề môi trường và xã hội nổi cộm, Chính phủ các nước đã và đang tập trung chuyển đổi sang mô hình kinh tế bền vững, vừa theo đuổi giá trị kinh tế vừa đảm bảo các cam kết vì lợi ích cộng đồng. Trong bối cảnh đó, ngành Ngân hàng nổi lên như một lực lượng tiên phong của quá trình chuyển đổi. Là kênh cung ứng tài chính quan trọng của nền kinh tế, ngành Ngân hàng luôn xác định vai trò, trách nhiệm trong việc “xanh hóa” dòng vốn đầu tư và áp dụng các tiêu chí Môi trường, Xã hội và Quản trị (ESG) góp phần thực hiện mục tiêu phát triển bền vững.
Tại Việt Nam, nhận thức được tầm quan trọng của việc thực hành ESG trong hoạt động ngân hàng, từ rất sớm, Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Chỉ thị số 03/CT-NHNN (năm 2015) về thúc đẩy tăng trưởng tín dụng xanh và quản lý rủi ro môi trường và xã hội trong hoạt động cấp tín dụng.
Đến thời điểm hiện tại, Ngân hàng Nhà nước đã cơ bản hoàn thiện các quy định, định hướng về ngân hàng xanh và tín dụng xanh phù hợp với những mục tiêu tăng trưởng xanh, phát triển bền vững.
Phó Thống đốc cho biết thêm, qua tổng kết, đánh giá hàng năm của Ngân hàng Nhà nước, hệ thống các tổ chức tín dụng đã có sự thay đổi căn bản về nhận thức hướng tới hoạt động bền vững. Nhiều tổ chức tín dụng, trên cơ sở quy định của Ngân hàng Nhà nước, đã chủ động hợp tác, tiếp nhận các nguồn vốn xanh, hỗ trợ kỹ thuật từ các tổ chức tài chính quốc tế để xây dựng quy chế nội bộ thực hiện quản lý rủi ro môi trường và xã hội cho một số hoạt động cấp tín dụng đối với khách hàng.
Đến cuối năm 2023 đã có 100% các ngân hàng thương mại đã xây dựng quy định nội bộ và thực hiện đánh giá rủi ro môi trường trong hoạt động cấp tín dụng; 17 ngân hàng thương mại có đơn vị/bộ phận chuyên trách về quản lý rủi ro môi trường và xã hội.
Được biết giai đoạn 2017-2023, dư nợ cấp tín dụng của hệ thống đối với các lĩnh vực xanh có mức tăng trưởng bình quân đạt hơn 22%/năm. Đến 31/3/2024, đã có 47 tổ chức tín dụng phát sinh dư nợ tín dụng xanh với dư nợ đạt 636.964 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng khoảng 4,5% tổng dư nợ toàn nền kinh tế. Dư nợ tín dụng được đánh giá rủi ro môi trường và xã hội của hệ thống tổ chức tín dụng tăng trưởng đều qua các năm, đến nay đạt khoảng 2,9 triệu tỷ đồng, chiếm hơn 21%/tổng dư nợ cho vay của nền kinh tế.
Các tổ chức tín dụng cũng quan tâm đẩy mạnh các hoạt động xanh hóa ngân hàng thông qua việc đẩy mạnh chuyển đổi số, xây dựng hướng dẫn nội bộ về môi trường làm việc xanh, tích cực tham gia hỗ trợ các dự án cộng đồng về môi trường.
Những kết quả trên cho thấy các giải pháp triển khai của ngành Ngân hàng thời gian qua đã góp phần thúc đẩy quá trình xanh hóa hoạt động ngân hàng, kịp thời đáp ứng nhu cầu về nguồn vốn để thực hiện các dự án xanh, thân thiện với môi trường; nâng cao nhận thức và thực thi các quy định về bảo vệ môi trường và trách nhiệm xã hội của các doanh nghiệp đang sử dụng nguồn lực từ hệ thống ngân hàng, từ đó điều chỉnh hành vi tiến tới thực hành các tiêu chuẩn ESG, xanh hóa hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.
Mặc dù vậy, các đại biểu cũng thừa nhận việc áp dụng ESG trong hoạt động của các tổ chức tín dụng Việt Nam vẫn đang ở những bước khởi đầu và gặp phải không ít khó khăn, vướng mắc, như hành lang pháp lý cho ESG đang trong quá trình hoàn thiện; ESG đối với nhiều doanh nghiệp và các tổ chức tín dụng vẫn là khái niệm mới. Nhận thức hạn chế về ESG vẫn là cản trở cho tầm nhìn chiến lược, làm chậm quá trình chuyển đổi sang mô hình kinh doanh bền vững; quá trình chuyển đổi theo hướng phát triển bền vững đòi hỏi các tổ chức tín dụng phải sở hữu tiềm lực tài chính nhất định để đầu tư cho công nghệ, đào tạo nhân viên, xây dựng cơ sở dữ liệu./.