Mỹ thông báo sẽ điều binh sỹ tới hỗ trợ ổn định Gaza
Các quan chức Mỹ cho hay khoảng 200 binh sỹ sẽ đóng tại Israel để thực hiện các nhiệm vụ về hậu cần, vận chuyển, kỹ thuật và lập kế hoạch, song “sẽ không có lính Mỹ nào đặt chân xuống Gaza.”
Kênh NBC News tối 9/10 dẫn lời hai quan chức Mỹ cho biết quân đội nước này đang chuẩn bị các phương án triển khai khoảng 200 binh sỹ tới Israel nhằm hỗ trợ ổn định tình hình tại Dải Gaza, đồng thời bảo đảm dòng viện trợ nhân đạo và hỗ trợ an ninh sau khi thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và phong trào Hamas được công bố.
Các quan chức Mỹ cho hay lực lượng này sẽ đóng tại Israel để thực hiện các nhiệm vụ về hậu cần, vận chuyển, kỹ thuật và lập kế hoạch, song “sẽ không có binh sỹ Mỹ nào đặt chân xuống Gaza.”
Nhóm được triển khai mang tên Nhóm Điều phối Dân sự, là một phần trong giai đoạn đầu của kế hoạch hòa bình do Mỹ làm trung gian, bao gồm việc trao trả con tin ở Gaza, thả gần 2.000 người Palestine bị bắt giữ sau ngày 7/10/2023, tạo điều kiện cho dòng viện trợ nhân đạo vào khu vực, cũng như đảm bảo cả Israel và Hamas tuân thủ các điều khoản an ninh đã cam kết.
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 8/10 thông báo “giai đoạn đầu tiên” của kế hoạch đã được thống nhất, đồng thời cho biết ông sẽ tới Ai Cập để ký kết chính thức thỏa thuận.
Văn phòng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu sáng 10/10 xác nhận chính phủ Israel đã phê chuẩn “thỏa thuận lịch sử” này, đánh dấu bước ngoặt quan trọng sau 2 năm giao tranh khiến Dải Gaza bị tàn phá nặng nề.
Theo thỏa thuận, Israel và Hamas sẽ thực hiện ngừng bắn, rút dần lực lượng khỏi Gaza và trao trả con tin - tù nhân theo lộ trình. Phó Tổng thống Chính quyền Palestine Hussein al-Sheikh và Ngoại trưởng Ai Cập Badr Abdelatty trong cuộc điện đàm cùng ngày đã thảo luận các điều khoản và cơ chế thực thi, trong đó nhấn mạnh vai trò của Chính quyền Palestine trong giai đoạn tiếp theo.
Ai Cập khẳng định cộng đồng quốc tế cần hỗ trợ để Chính quyền Palestine đảm nhận trách nhiệm quản lý tại Gaza, qua đó tạo nền tảng cho quá trình tái thiết và phục hồi sớm.
Về phần mình, Liên hợp quốc đã tuyên bố sẵn sàng mở rộng hoạt động cứu trợ nhân đạo ngay sau khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực.
Tổng Thư ký Antonio Guterres cho biết Liên hợp quốc và các đối tác “đã chuẩn bị sẵn nguồn lực, mạng lưới phân phối và nhân sự” để cung cấp lương thực, nước, thuốc men và nơi ở cho người dân Gaza.
Ông nhấn mạnh “việc im tiếng súng mới chỉ là bước đầu,” kêu gọi bảo đảm tiếp cận nhân đạo an toàn và bền vững, khôi phục hạ tầng thiết yếu, đồng thời thúc giục các bên tận dụng cơ hội này để khởi động tiến trình chính trị hướng tới giải pháp hai nhà nước và hòa bình lâu dài tại Trung Đông.
Cùng ngày, Liên hợp quốc công bố kế hoạch viện trợ nhân đạo 60 ngày cho Gaza, dự kiến đưa vào khu vực 170.000 tấn hàng cứu trợ gồm lương thực, thuốc men và nhu yếu phẩm, hỗ trợ nước sạch cho 1,4 triệu người, lương thực cho 2,1 triệu người và dựng hàng nghìn lều tạm cho người mất nhà cửa. Tuy nhiên, Liên hợp quốc cảnh báo hiện mới chỉ có 28% trong số 4 tỷ USD kêu gọi viện trợ được tài trợ.
Thỏa thuận ngừng bắn tại Gaza cũng được cho là có thể tạo hiệu ứng lan tỏa tích cực trong khu vực.
Các nhà phân tích nhận định việc chấm dứt xung đột có thể giúp giảm căng thẳng và mở đường cho việc bình thường hóa an ninh hàng hải ở Biển Đỏ.
Giới quan sát cho rằng lực lượng Houthi tại Yemen - nhóm đã thực hiện nhiều vụ tấn công tàu thương mại kể từ cuối năm 2023, có thể xem xét chấm dứt các hành động này nếu tình hình Gaza ổn định, góp phần khôi phục an toàn cho tuyến hàng hải chiến lược nối Địa Trung Hải và châu Á.
Thỏa thuận ngừng bắn được công bố sau 3 ngày đàm phán gián tiếp giữa Israel và Hamas tại Sharm El Sheikh (Ai Cập), với sự tham gia của các đại diện trung gian từ Mỹ, Ai Cập, Qatar và Thổ Nhĩ Kỳ.
Nhiều quốc gia Arab, trong đó có Tunisia, đã hoan nghênh thỏa thuận và kêu gọi đảm bảo trách nhiệm giải trình về các tội ác đối với dân thường tại Gaza.
Với việc triển khai thêm lực lượng hỗ trợ của Mỹ, sự vào cuộc của Liên hợp quốc và vai trò điều phối của Ai Cập, cộng đồng quốc tế kỳ vọng thỏa thuận ngừng bắn này sẽ mở ra cơ hội chấm dứt xung đột kéo dài, đưa khu vực Trung Đông bước vào giai đoạn ổn định và tái thiết./.