Khai thác thế mạnh địa phương trong phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo

Hải Phòng đang kêu gọi sự hợp tác, tinh thần liên kết từ các địa phương, quốc gia và quốc tế để cùng chia sẻ, học tập kinh nghiệm, hướng đến một hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo bền vững.

Diễn giả tham gia hội thảo về công nghệ tài chính Việt Nam trong khuôn khổ Techfest Vietnam 2024. (Ảnh: Minh Thu/TTXVN)

Trong khuôn khổ Ngày hội khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia 2024 (Techfest Việt Nam 2024), chiều 26/11, tại Hải Phòng đã diễn ra Diễn đàn chính sách cấp cao về khởi nghiệp sáng tạo từ địa phương ra quốc tế, thu hút đông đảo đại biểu trong nước, quốc tế.

Diễn đàn gồm 2 phiên thảo luận chính: “Khai thác thế mạnh đặc thù phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo địa phương” và “Hợp tác đa phương, đường ra biển lớn," thể hiện thông điệp: Việt Nam sẵn sàng học hỏi và áp dụng các sáng kiến hợp tác quốc tế để thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp trong nước phát triển với định hướng bền vững và kết nối toàn cầu.

Khởi nghiệp sáng tạo từ địa phương tới quốc tế

Theo ông Lê Khắc Nam, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Hải Phòng, với tốc độ tăng trưởng cao, 9 năm liền giữ mức tăng trưởng 2 con số, Hải Phòng đang dần khẳng định là thành phố công nghiệp theo hướng hiện đại; tiếp tục định hình rõ nét vai trò trọng điểm kinh tế biển của cả nước.

Năm 2023, chỉ số năng lực cạnh tranh (PCI) của thành phố xếp vị trí thứ 3/63 tỉnh, thành phố; chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII) đạt 52,32 điểm, xếp thứ 3 cả nước, sau Thủ đô Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, xếp thứ 2/11 tỉnh, thành phố vùng Đồng bằng sông Hồng.

Diễn giả tham gia hội thảo về chuyển đổi số, chuyển đổi xanh trong khuôn khổ Techfest Vietnam 2024. (Ảnh: Minh Thu/TTXVN)

Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đóng góp vai trò quan trọng vào sự phát triển này. Thành phố đã phê duyệt Kế hoạch phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thành phố đến năm 2020 và giai đoạn 2021-2025, trong đó tập trung hỗ trợ hoạt động truyền thông, phát triển hạ tầng, hỗ trợ các câu lạc bộ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, ươm tạo các ý tưởng, hỗ trợ phát triển tăng tốc doanh nghiệp, đào tạo, tập huấn chuyên sâu và hợp tác quốc tế về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

Hải Phòng đã tổ chức liên tục 7 kỳ Techfest; thu hút đông đảo tổ chức, cá nhân tham gia với hơn 700 sản phẩm đổi mới sáng tạo và sản phẩm khởi nghiệp sáng tạo tham gia trưng bày.

Thành phố đã xây dựng và vận hành Cổng thông tin khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; đào tạo 114 chương trình đào tạo, tập huấn chuyên sâu, bồi dưỡng kiến thức về kỹ năng khởi nghiệp, kiến thức vận hành, quản trị doanh nghiệp khởi nghiệp cho hàng nghìn tổ chức, cá nhân khởi nghiệp và khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Đồng thời hỗ trợ chuyên sâu cho 33 dự án/ý tưởng khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; hỗ trợ ươm tạo, tăng tốc, kết nối phát triển thị trường, hoàn thiện sản phẩm, hồ sơ pháp lý cho gần 300 doanh nghiệp/dự án khởi nghiệp sáng tạo.

Các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo của thành phố tạo ra hơn 2.000 việc làm mới chất lượng cao. Thành phố hình thành và phát triển Trung tâm Phát triển khoa học công nghệ và Đổi mới sáng tạo. Hải Phòng đang kêu gọi sự hợp tác, tinh thần liên kết từ các địa phương, quốc gia và quốc tế để cùng chia sẻ, học tập kinh nghiệm, hướng đến một hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo bền vững trong tương lai.

Hành lang pháp lý cho hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo

Tại Diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Hoàng Minh, Trưởng Ban Tổ chức Techfest quốc gia 2024 cho biết năm 2024, chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu của Việt Nam đã tăng 2 bậc, xếp hạng 44/133 quốc gia và nền kinh tế.

Việt Nam cũng là một trong 3 quốc gia có thành tích vượt trội so với mức độ phát triển trong 14 năm liên tiếp. Điều này cho thấy hiệu quả của việc chuyển các nguồn lực đầu vào thành kết quả đầu ra trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo.

Đáng nói, thu hút đầu tư mạo hiểm của Việt Nam tăng trưởng mạnh mẽ trở lại sau COVID-19 và những biến đổi của khu vực cũng như thế giới. Số thương vụ đầu tư mạo hiểm năm 2024 của Việt Nam tăng 27 bậc, xếp hạng 50/133 quốc gia, nền kinh tế, cho thấy môi trường đầu tư và chất lượng của các doanh nghiệp khởi nghiệp Việt Nam được cải thiện.

Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh lọt top 200 thành phố khởi nghiệp sáng tạo toàn cầu và lần đầu tiên thành phố Đà Nẵng cũng lọt top 1.000 thành phố khởi nghiệp toàn cầu. Từ đó có thể thấy, hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam đang trên đà phát triển và thể hiện tiềm năng bứt phá mạnh mẽ.

Thứ trưởng Hoàng Minh nhận định hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo của Việt Nam đã cơ bản bước qua giai đoạn đầu tiên, đang bước sang giai đoạn thứ hai, mở rộng và hội nhập với các hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo trên thế giới.

Thực tiễn phát triển cho thấy bên cạnh những thành tựu đạt được, còn một số vấn đề cần được cải thiện, sửa chữa trong thời gian tới, nổi bật là việc tập trung xây dựng chính sách pháp luật, hành lang pháp lý để thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo phát triển tương xứng với mô hình, tiềm lực cũng như giai đoạn mới của sinh thái.

Thứ trưởng nêu rõ chúng ta có nhiều chính sách về chủ trương phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo nhưng chưa thống nhất về các khái niệm, quy định, thuật ngữ về khởi nghiệp sáng tạo và đổi mới sáng tạo dẫn đến chưa đúng với nội hàm. Ở nhiều nơi, các chủ trương, chính sách được thực thi chưa chính xác, chưa thực sự hiệu quả cho phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo.

Bên cạnh việc thúc đẩy các thành tố của hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo, việc quan trọng nhất hiện nay là tập trung cải thiện hệ thống quy định pháp lý, tạo hành lang pháp luật để thúc đẩy phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo đúng với bản chất, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các thành phố phát triển.

Ông cũng thông tin về tổ chức, cá nhân khởi nghiệp sáng tạo và các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Đây là hai đối tượng khác nhau, 2 nhóm hoạt động khác nhau. Các tổ chức, cá nhân khởi nghiệp sáng tạo phát triển, tạo ra sản phẩm mới, mô hình kinh doanh mới mang tính đột phá và dựa trên nguồn lực huy động của xã hội, cơ bản chưa có các sản phẩm. Trong khi đó, doanh nghiệp nhỏ và vừa, cơ bản đã có sản phẩm và tập trung phát triển sản phẩm đó để tạo ra lợi nhuận.

Doanh nghiệp nhỏ và vừa không chấp nhận rủi ro cao để tăng trưởng nhanh như tổ chức, cá nhân khởi nghiệp sáng tạo. Do đó, đã đến lúc cần cơ chế chính sách cho 2 nhóm đối tượng này, Thứ trưởng Hoàng Minh nêu rõ./.