AURORA 2025 không đơn thuần là một sân chơi nghiên cứu, mà là một cầu nối chiến lược, giúp các ý tưởng khoa học của người Việt tại Australia tiếp cận trực tiếp nhu cầu phát triển của Việt Nam.

Trong bối cảnh thế giới đang phải đối mặt đồng thời với nhiều thách thức mang tính sống còn như biến đổi khí hậu, suy thoái tài nguyên, ô nhiễm môi trường và gia tăng bệnh tật, nghiên cứu khoa học ngày càng được nhìn nhận không chỉ là lĩnh vực học thuật, mà còn là nền tảng thiết yếu cho phát triển bền vững.

Với Việt Nam, bài toán đặt ra không chỉ là thúc đẩy nghiên cứu, mà còn là làm sao để các kết quả khoa học thực sự đi vào đời sống kinh tế-xã hội.

Theo phóng viên TTXVN tại Sydney, từ yêu cầu đó, Mạng lưới Đổi mới sáng tạo Việt Nam-Australia (NIC AU) đã phối hợp với Hội Sinh viên Việt Nam tại Australia (SVAU) tổ chức "Cuộc thi Nghiên cứu khoa học AURORA 2025" - một sáng kiến nhằm kết nối trí thức trẻ người Việt ở nước ngoài với hệ sinh thái khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong nước.

Theo Ban Tổ chức, AURORA 2025 được thiết kế không đơn thuần là một sân chơi nghiên cứu, mà là một cầu nối chiến lược, giúp các ý tưởng khoa học của người Việt tại Australia tiếp cận trực tiếp nhu cầu phát triển của Việt Nam.

Tiến sỹ Trần Phi Vũ - Chủ tịch NIC AU, giảng viên Đại học New South Wales, Giám đốc khoa học Công ty cổ phần JWC Lab Inc - cho biết AURORA hướng đến những nghiên cứu có khả năng tạo ra thay đổi thực chất, từ công nghệ, chính sách đến giáo dục và cộng đồng.

Điểm nhấn của cuộc thi là khuyến khích các đề tài có thể chuyển hóa thành giải pháp cụ thể, thay vì dừng lại ở lý thuyết.

Ông chia sẻ: "Chúng tôi không xem AURORA là điểm kết thúc, mà là điểm khởi đầu. Những đề tài tiềm năng sẽ tiếp tục được kết nối với doanh nghiệp, viện nghiên cứu và các cơ quan hoạch định chính sách trong nước thông qua các vòng phản biện và hỗ trợ chuyên sâu để tăng khả năng ứng dụng."

Sau hơn 5 tháng triển khai, từ khâu tiếp nhận hồ sơ đến sàng lọc và phản biện, AURORA 2025 đã khép lại với vòng chung kết tổ chức ngày 18/12, lựa chọn 5 đề tài nghiên cứu tiêu biểu nhất từ nhiều hồ sơ của các sinh viên và nghiên cứu sinh Việt Nam tại Australia.

Các đề tài tập trung vào những lĩnh vực đang được xã hội và doanh nghiệp đặc biệt quan tâm, gồm xử lý vi nhựa tại lưu vực sông Mekong gắn với bảo vệ nguồn nước và thủy sản; tăng khả năng chịu hạn của cây trồng trong bối cảnh biến đổi khí hậu và suy thoái đất; vật liệu và thiết bị y sinh công nghệ cao phục vụ điều trị ung thư; dự báo và quản lý rủi ro cháy rừng; tận dụng phụ phẩm nông nghiệp để xử lý nước thải công nghiệp, thúc đẩy kinh tế tuần hoàn.

Điểm chung của các nghiên cứu này là được triển khai trong môi trường học thuật tiên tiến tại Australia, song lại hướng trực tiếp tới bối cảnh, dữ liệu và nhu cầu thực tiễn của Việt Nam, từ đó gia tăng khả năng chuyển giao và ứng dụng.

Trong vòng chung kết AURORA 2025, nhiều ý kiến đánh giá cao mô hình của AURORA, cho rằng đây không phải là một cuộc thi học thuật thuần túy, mà là một cơ chế phát hiện, sàng lọc, kết nối các dự án nghiên cứu có tiềm năng ứng dụng, phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam.

Đáng chú ý, nhiều doanh nghiệp đã bày tỏ sự quan tâm mạnh mẽ tới các kết quả nghiên cứu, không chỉ ở góc độ khoa học mà đặc biệt ở khả năng thương mại hóa và triển khai thử nghiệm, đồng thời cho biết sẵn sàng đặt hàng nghiên cứu tiếp theo hoặc phối hợp cùng nhóm tác giả xây dựng các dự án thử nghiệm quy mô nhỏ (pilot) làm nền tảng cho hợp tác dài hạn.

Theo các doanh nghiệp, AURORA 2025 đã giúp họ tiếp cận trực tiếp nguồn nhân lực nghiên cứu chất lượng cao, đồng thời rút ngắn khoảng cách tồn tại giữa doanh nghiệp và giới khoa học.

Kết thúc chương trình, Ban Tổ chức đã trao Giải Nhất cho đề tài nghiên cứu điện cực mềm Silicon Carbide ứng dụng trong theo dõi tế bào và điều trị ung thư; Giải Nhì thuộc về nghiên cứu tối ưu hóa vùng rễ cây trồng nhằm tăng khả năng chịu hạn; Giải Ba dành cho đề tài đánh giá và xử lý vi nhựa tại lưu vực sông Mekong. Hai Giải Khuyến khích được trao cho các nghiên cứu về mô hình hóa cháy rừng và xử lý nước thải từ phụ phẩm nông nghiệp.

Theo Ban Tổ chức, các đề tài đoạt giải sẽ tiếp tục được kết nối với các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp và các chương trình ươm tạo, quỹ đổi mới sáng tạo trong nước.

AURORA được kỳ vọng trở thành một mắt xích trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo Việt Nam, đặc biệt trong việc huy động và phát huy chất xám của trí thức trẻ người Việt ở nước ngoài.

AURORA 2025 khép lại với một thông điệp rõ ràng: khi khoa học được đặt đúng vị trí, được kết nối đúng đối tác và hướng tới đúng nhu cầu, trí thức trẻ người Việt ở nước ngoài hoàn toàn có thể đóng góp những giải pháp có giá trị cho phát triển bền vững của đất nước./.