Chuyên gia HSBC đánh giá Việt Nam đã được nâng hạng thị trường chứng khoán, mở ra cơ hội thu hút dòng vốn lớn và nâng cao vị thế quốc tế trong thập kỷ tới.

Sau một thời gian dài chờ đợi, cuối cùng thị trường chứng khoán Việt Nam đã được nâng hạng. Dù đi kèm với một số điều kiện, đây vẫn là một dấu hiệu rõ ràng cho thấy vị thế quốc tế của Việt Nam có thể đứng vững trước các thử thách ngắn hạn.

Đây là nhận định của ông Gary Harron, Giám đốc Khối Dịch vụ Chứng khoán, HSBC Việt Nam nhân dịp FTSE Russell công bố nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam lên thị trường mới nổi thứ cấp, chính thức có hiệu lực từ ngày 21/9/2026 sau đợt đánh giá giữa kỳ vào tháng 3/2026.

Việt Nam vươn lên mạnh mẽ

Ông Gary Harron cho biết nền kinh tế Việt Nam đã tiếp tục phát triển mạnh mẽ bất chấp nhiều hoài nghi, một lần nữa khẳng định vị thế vượt trội trong nhóm thị trường cận biên và mới nổi. Tốc độ tăng trưởng GDP của Việt Nam đạt 8,23% trong quý 3, mức cao nhất kể từ năm 2011, ngoại trừ năm 2022 (14,38%) khi Việt Nam bắt đầu phục hồi từ đại dịch COVID-19.

Ngày 7/10 vừa qua, FTSE Russell, một công ty thuộc Tập đoàn Giao dịch Chứng khoán London, đã công bố kết quả đánh giá thị trường chứng khoán Việt Nam. Sau khi đưa Việt Nam vào danh sách chờ xét phân hạng từ tháng 9/2018, việc nâng hạng sẽ có hiệu lực từ tháng 9/2026, sau đợt rà soát giữa kỳ vào tháng 3/2026 để đánh giá tiến bộ trong việc cải thiện sự tham gia của các công ty môi giới chứng khoán toàn cầu, một yếu tố quan trọng để hỗ trợ mô hình chỉ số (index replication).

Ông Gary Harron đánh giá mặc dù đi kèm một số điều kiện, việc nâng hạng này có ý nghĩa quan trọng đối với thị trường Việt Nam, chỉ còn cách nhóm thị trường phát triển 2 bậc. Đây là kết quả ghi nhận cho những nỗ lực của Chính phủ, các cơ quan quản lý và các thành viên thị trường.

Trong vòng 6 tháng qua, HSBC nhận thấy sự hợp tác mạnh mẽ giữa các cơ quan liên quan, các nhà đầu tư nước ngoài và các bên tham gia thị trường, nhờ đó các rào cản cuối cùng đã được tháo gỡ. Mục tiêu tiếp theo là đạt được phân hạng Thị trường mới nổi của MSCI vào năm 2030, kỳ vọng sẽ mở ra các dòng vốn lớn hơn nữa.

Ông Gary Harron cho rằng việc nâng hạng không chỉ là một biểu tượng mà còn tác động đến cách các chuyên gia phân tích và truyền thông nhìn nhận thị trường, cũng như ảnh hưởng đến quyết định phân bổ tài sản của các nhà đầu tư toàn cầu. Đặc biệt, việc gỡ bỏ "mác" thị trường cận biên sẽ mang lại sự ghi nhận và đảm bảo cho Việt Nam, giảm bớt sự phụ thuộc vào các đối tác thương mại truyền thống.

Theo ông Gary Harron, thị trường vốn Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể về cả chất lượng và quy mô. Vốn hóa thị trường và số lượng tài khoản giao dịch đã tăng gấp bảy lần trong vòng 10 năm qua. Chỉ tính riêng năm nay, chỉ số VN-Index đã vượt qua mức đỉnh thời kỳ COVID-19, thể hiện sự lạc quan cao về vai trò của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

“HSBC đã chứng kiến từng bước phát triển của thị trường kể từ khi ra đời 25 năm trước. Chúng tôi là ngân hàng nước ngoài đầu tiên được cấp phép hoạt động lưu ký và hiện đang cung cấp dịch vụ này cho khoảng một nửa nhà đầu tư tổ chức nước ngoài tại Việt Nam,” ông Gary Harron chia sẻ.

Cũng theo ông ông Gary Harron, các cơ quan hữu quan của Việt Nam đã thể hiện sự cầu thị, lắng nghe ý kiến đóng góp và phản hồi nhanh chóng với các kế hoạch minh bạch, như Thông tư 25 của Ngân hàng Nhà nước. Những sửa đổi, bổ sung này giúp cải thiện hành lang pháp lý, đồng thời thu hút các nhà đầu tư tổ chức quốc tế.

Tăng cường niềm tin và thúc đẩy cải cách

Việc công bố nâng hạng lần này sẽ là cú hích quan trọng cho quá trình cải cách thị trường. Các nhà đầu tư toàn cầu, với niềm tin vào tương lai Việt Nam, sẽ tiếp tục yêu cầu thị trường đạt tiêu chuẩn quốc tế cao hơn nữa. Thị trường chứng khoán Việt Nam đã đi một chặng đường dài và có thể tiến xa hơn nữa với sự tham gia của các nhà đầu tư tổ chức dài hạn, như các quỹ hưu trí, vốn đóng vai trò quan trọng tại các thị trường phát triển. Điều này sẽ góp phần nâng cao sự ổn định và gia tăng khả năng tiếp cận vốn cho các doanh nghiệp.

Bộ Tài chính cũng đã công bố kế hoạch phát triển ngành quỹ đầu tư chứng khoán, với mục tiêu tăng tỷ lệ tham gia của các nhà đầu tư tổ chức thông qua việc cải thiện chính sách và hành lang pháp lý, cũng như các sáng kiến đào tạo và phổ cập kiến thức cho đông đảo công chúng.

Mặc dù thị trường chứng khoán Việt Nam đã có những cải thiện đáng kể, vẫn còn nhiều công việc phải làm để trở thành một nguồn huy động vốn quan trọng như các thị trường khác trong khu vực. Trong một năm qua, nhiều bước cải cách đã được triển khai để giải quyết những khó khăn lớn và giúp nâng hạng thị trường. Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã gỡ bỏ yêu cầu ký quỹ, đơn giản hóa các quy định gia nhập thị trường, nâng cấp hạ tầng giao dịch và yêu cầu công bố thông tin bằng tiếng Anh đối với các công ty niêm yết.

Các cải cách sắp tới bao gồm việc giảm thiểu quy trình mở tài khoản và phát triển các cơ chế đối tác thanh toán trung tâm, giúp nâng cao khả năng tiếp cận của công ty môi giới chứng khoán toàn cầu.

Theo ông Gary Harron, việc FTSE Russell nâng hạng thị trường Việt Nam là một bước ngoặt quan trọng, nhưng không phải là đích đến cuối cùng. Việt Nam đang triển khai nhiều kế hoạch để gia tăng số lượng doanh nghiệp niêm yết, hỗ trợ các tổ chức trong nước và tiếp tục tiến tới nâng hạng thị trường.

“Mặc dù còn một số nhiễu động liên quan đến thuế quan trong khu vực, Việt Nam đã cho thấy quyết tâm cải cách mạnh mẽ. Với sự hỗ trợ chính sách và sự đồng hành của nhà đầu tư toàn cầu, 25 năm tới sẽ chứng kiến nhiều tiến bộ đáng kể. Việt Nam đã chứng minh rằng những hoài nghi trước đây về mình là không có cơ sở và trong tương lai, điều đó sẽ tiếp tục như vậy,” ông Gary Harron nhận định./.