Hội nghị Thượng đỉnh EU tập trung vào việc tăng cường hỗ trợ cho Ukraine, thúc đẩy hợp tác quốc phòng, củng cố năng lực cạnh tranh của nền kinh tế trong quá trình chuyển đổi xanh và số.

Hội nghị Thượng đỉnh Liên minh châu Âu (EU) diễn ra trong hai ngày 23 và 24/10 tại Brussels (Bỉ), quy tụ lãnh đạo 27 quốc gia thành viên, nhằm thảo luận những vấn đề trọng tâm hiện nay.

Nổi bật trong đó là việc tăng cường hỗ trợ cho Ukraine, thúc đẩy hợp tác quốc phòng, củng cố năng lực cạnh tranh của nền kinh tế trong quá trình chuyển đổi xanh và số, cùng các nội dung liên quan đến nhà ở, di cư và tình hình Trung Đông.

Tình hình tại Ukraine tiếp tục là ưu tiên hàng đầu trong chương trình nghị sự. EU dự kiến thảo luận các biện pháp nhằm tăng cường hỗ trợ cho Kiev cả về tài chính và tái thiết, đồng thời xem xét khả năng sử dụng tài sản bị phong tỏa của Nga để phục vụ công cuộc tái thiết đất nước.

Thủ tướng Bỉ Bart De Wever đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo đảm cơ sở pháp lý, tính minh bạch và chia sẻ rủi ro giữa các quốc gia thành viên trong việc sử dụng nguồn tài sản này, đồng thời yêu cầu xác định rõ vị trí của các tài sản Nga tại những khu vực pháp lý khác.

Dự kiến Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky sẽ có bài phát biểu trực tuyến gửi tới các nhà lãnh đạo EU, trong đó cập nhật tình hình thực địa và kêu gọi tiếp tục hỗ trợ quốc tế.

Bên cạnh vấn đề Ukraine, quốc phòng châu Âu được xem là một chủ đề trọng tâm khác. Các nhà lãnh đạo EU sẽ xem xét lộ trình năng lực quốc phòng châu Âu đến năm 2030, với trọng tâm là phát triển công nghiệp quốc phòng, tăng cường khả năng phối hợp giữa các quốc gia thành viên và nâng cao vai trò của Cơ quan Quốc phòng châu Âu.

Trong bối cảnh ngày càng xuất hiện nhiều mối đe dọa phi truyền thống như tấn công mạng, thiết bị bay không người lái và xâm nhập không phận, Liên minh đặt mục tiêu đẩy nhanh tiến độ nhằm đạt được khả năng phòng thủ chung, tự chủ và hiệu quả hơn trong thập kỷ tới.

Một nội dung lớn khác tại hội nghị là củng cố năng lực cạnh tranh của nền kinh tế châu Âu trong quá trình chuyển đổi xanh và số. Các nhà lãnh đạo EU dự kiến tập trung thảo luận việc cắt giảm thủ tục hành chính để hỗ trợ doanh nghiệp, hài hòa giữa mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050 với tăng trưởng kinh tế, cũng như thúc đẩy quyền tự chủ về công nghệ. Việc xây dựng hạ tầng số an toàn, phát triển hệ sinh thái công nghệ mở và tăng khả năng kiểm soát chuỗi cung ứng kỹ thuật số được xem là yếu tố then chốt giúp châu Âu củng cố vị thế trong cạnh tranh toàn cầu.

Chủ tịch Hội đồng châu Âu António Costa nhấn mạnh châu Âu chỉ có thể hưởng lợi thực sự từ tiến trình chuyển đổi số nếu bảo đảm được năng lực tự chủ về công nghệ và khả năng kiểm soát hạ tầng kỹ thuật số, qua đó “khẳng định giá trị và lợi ích của mình trong một thế giới đang thay đổi nhanh chóng."

Trong khuôn khổ hội nghị, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde và Chủ tịch Nhóm các Bộ trưởng Tài chính các quốc gia sử dụng đồng euro (Eurogroup) Paschal Donohoe dự kiến tham dự phiên họp thượng đỉnh Khu vực sử dụng đồng tiền chung châu Âu (Eurozone).

Nội dung tập trung thảo luận tình hình kinh tế vĩ mô, củng cố vai trò quốc tế của đồng euro và xem xét triển vọng phát triển đồng euro kỹ thuật số - một bước đi hướng tới hiện đại hóa hệ thống tài chính và giảm phụ thuộc vào các nền tảng thanh toán bên ngoài liên minh.

Lần đầu tiên, vấn đề nhà ở giá hợp lý được đưa vào chương trình nghị sự ở cấp cao nhất của EU. Trong bối cảnh giá nhà tăng cao tại nhiều quốc gia thành viên, kể cả đối với tầng lớp trung lưu và thế hệ trẻ, các nhà lãnh đạo sẽ đánh giá những biện pháp hỗ trợ ở cấp độ châu Âu nhằm tăng khả năng tiếp cận nhà ở, góp phần hình thành Kế hoạch Nhà ở giá hợp lý châu Âu do Ủy ban châu Âu (EC) chuẩn bị.

Bên cạnh đó, hội nghị cũng sẽ xem xét tiến độ thực hiện các chính sách di cư và cải cách trong khuôn khổ gói di trú-tị nạn mới, nhằm bảo đảm tiếp cận hài hòa giữa kiểm soát biên giới, nhân đạo và trách nhiệm chia sẻ giữa các quốc gia thành viên.

Trước những diễn biến mới nhất tại Trung Đông, đặc biệt là Dải Gaza, nơi tiến trình hòa bình đang có dấu hiệu chuyển biến tích cực, các nhà lãnh đạo EU sẽ thảo luận vai trò của liên minh trong việc thúc đẩy nền hòa bình công bằng và bền vững dựa trên giải pháp hai nhà nước, đồng thời hỗ trợ công cuộc tái thiết khu vực.

Trước thềm hội nghị, Chủ tịch Hội đồng châu Âu António Costa bày tỏ kỳ vọng rằng các cuộc thảo luận sẽ giúp EU củng cố đoàn kết nội khối, tăng cường khả năng tự chủ chiến lược và hướng tới phát triển bền vững trong bối cảnh nhiều biến động.

Ông nhấn mạnh người dân châu Âu mong muốn được hưởng lợi từ tăng trưởng, an ninh và thịnh vượng, đồng thời cho rằng các nhà lãnh đạo có trách nhiệm biến những kỳ vọng này thành hành động cụ thể để xây dựng một châu Âu an toàn, tự cường và bền vững hơn.

Hội nghị lần này được đánh giá là dấu mốc quan trọng trong nỗ lực củng cố đoàn kết nội khối, tăng cường khả năng tự chủ chiến lược và thúc đẩy phát triển bền vững của EU trong giai đoạn nhiều biến động./.