Các bộ trưởng nông nghiệp G7 nhấn mạnh tầm quan trọng của Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen, đồng thời kêu gọi các bên liên quan gia hạn, triển khai đầy đủ cũng như mở rộng thỏa thuận này.

Ngày 23/4, Bộ trưởng Nông nghiệp các nước trong Nhóm các nền công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7) đã kêu gọi gia hạn thỏa thuận Sáng kiến ngũ cốc Biển Đen, cũng như tuân thủ đầy đủ và mở rộng phạm vi thỏa thuận này.

Gần đây, Nga tuyên bố sẽ không đàm phán tiếp tục gia hạn thỏa thuận nếu không có tiến triển trong giải quyết các vấn đề mang tính hệ thống liên quan đến việc kết nối thanh toán, nguồn cung máy móc và bảo hiểm. Dự kiến, vào tuần tới, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov sẽ thảo luận về Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen với Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres tại New York (Mỹ).

Trong tuyên bố chung đưa ra sau 2 ngày nhóm họp ở thành phố Miyazaki của Nhật Bản, các bộ trưởng nông nghiệp G7 nhấn mạnh tầm quan trọng của Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen, đồng thời kêu gọi các bên liên quan gia hạn, triển khai đầy đủ cũng như mở rộng thỏa thuận này.

Tuyên bố đồng thời khẳng định các quốc gia G7 sẵn sàng hỗ trợ tiến trình phục hồi và tái thiết ở Ukraine, trong đó có tái thiết cơ sở hạ tầng nông nghiệp.

Hội nghị Bộ trưởng Nông nghiệp G7 diễn ra trong bối cảnh tình trạng gián đoạn nguồn cung trên các thị trường lương thực đang đẩy giá cả tăng cao, đặc biệt ảnh hưởng nặng nề đến các nước nghèo.

Các tổ chức quốc tế, trong đó có Ngân hàng Thế giới, Quỹ Tiền tệ quốc tế và Chương trình Lương thực thế giới, đã kêu gọi hành động khẩn cấp để giải quyết cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu, cảnh báo rằng sự gián đoạn chuỗi cung ứng, biến đổi khí hậu, đại dịch COVID-19 và cuộc xung đột ở Ukraine đã gây ra một "cú sốc chưa từng có đối với hệ thống lương thực toàn cầu."

Hàng chục quốc gia đang ghi nhận lạm phát ở mức hai con số, trong khi 349 triệu người tại 79 quốc gia đang đối mặt với tình trạng mất an ninh lương thực trầm trọng, trong đó nhiều quốc gia ở châu Phi được xác định là "điểm nóng về nạn đói".

[Ukraine cáo buộc Ba Lan vi phạm thoả thuận ngũ cốc]

Trước đó. ngày 18/3, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan tuyên bố các bên đã đồng ý gia hạn thỏa thuận cho phép nối lại hoạt động xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine, bị đình trệ sau khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt tại quốc gia Đông Âu này.

Phát biểu trên kênh truyền quốc gia chỉ vài giờ trước khi thỏa thuận trên đáo hạn, nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ cho biết: “Sau các cuộc đàm phán với hai bên, chúng tôi đã đảm bảo gia hạn thỏa thuận này, vốn sẽ hết hạn vào ngày 19/3.”

Cùng ngày, Bộ trưởng Cơ sở hạ tầng Ukraine Oleksandr Kubrakov đã gửi thông điệp cảm ơn Liên hợp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ vì đã kiên trì với thỏa thuận cho phép xuất khẩu ngũ cốc của nước này.

Trên tài khoản cá nhận của mạng xã hội Twitter, ông Kubrakov viết: "Thỏa thuận Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen được gia hạn thêm 120 ngày."

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cũng khẳng định thông tin gia hạn thỏa thuận quan trọng này, nhưng khẳng định Moskva chỉ đồng ý kéo dài thời hạn 60 ngày thay vì 120 ngày như tuyên bố của Kiev.

Trên kênh Telegram của mình, bà Zakharova còn đăng tải kèm 2 văn kiện đều ấn định thời hạn 60 ngày, gồm thông báo của Đại sứ Nga gửi Tổng thư ký Liên hợp quốc (Liên hợp quốc) và thông báo của Đại sứ quán Nga gửi Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ.

Hồi tháng 7/2022, tại thành phố Istanbul của Thổ Nhĩ Kỳ, Nga và Ukraine đã ký riêng rẽ các thỏa thuận với Liên hợp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ về xuất khẩu ngũ cốc của Nga và Ukraine, được gọi là Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen.

Thỏa thuận này nhằm đảm bảo nguồn cung cho thị trường thế giới trong bối cảnh xung đột Nga-Ukraine và ban đầu có hiệu lực trong 120 ngày, sau đó được gia hạn thêm 120 ngày vào tháng 11/2022./.