Các đại biểu bày tỏ nhất trí cao với việc cần có cơ chế đặc thù, chính sách vượt trội để Khánh Hòa thu hút được nguồn lực, phát huy tiềm năng, thế mạnh để có thể phát triển nhanh và bền vững.

Tiếp tục Chương trình kỳ họp thứ 3, chiều ngày 10/6, Quốc hội tiến hành thảo luận dự thảo Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển tỉnh Khánh Hòa.

Tạo cơ chế đột phá 

Đại biểu Tô Văn Tám (Đoàn Kon Tum) nêu quan điểm việc Quốc hội xem xét ban hành Nghị quyết cho phép Khánh Hòa thực hiện một số cơ chế đặc thù là đúng và cần thiết.

Đại biểu Tám phân tích Bộ Chính trị đã xác định trong Nghị quyết 09 là phát triển Khu kinh tế Vân Phong trở thành động lực phát triển của tỉnh và khu vực Nam Trung Bộ. Thực tiễn cho thấy Khu kinh tế Vân Phong, trong đó có Bắc Vân Phong đã từng là khu vực dự kiến hình thành khu hành chính kinh tế đặc biệt.

[Đại biểu QH: Cần kiểm soát để tránh trục lợi các chính sách đặc thù]

Khu kinh tế Vân Phong kể từ khi thành lập theo Quyết định 92 năm 2006 của Thủ tướng Chính phủ đến nay chưa có cơ chế, chính sách đặc thù để phát triển, trong khi đó khu kinh tế Phú Quốc, Vân Đồn đều có cơ chế chính sách đặc thù. Bởi vậy, cần có chính sách đặc thù cho Khu kinh tế Vân Phong phát triển.

Cũng theo đại biểu Tám, đối với nuôi trồng thủy sản trên biển, Khánh Hòa là một trong 3 tỉnh, cùng với Kiên Giang, Quảng Ninh có tiềm năng, lợi thế phát triển nuôi biển ở Việt Nam và nghề nuôi trồng thủy sản, trong đó có nuôi trồng biển đã và đang được phát triển tại đây. Tuy nhiên hiện chủ yếu là nuôi trồng gần bờ, trong khi xu hướng của thế giới đang chuyển từ nuôi trồng quy mô nhỏ, công nghệ lạc hậu, sang quy mô lớn với công nghệ hiện đại, chuyển từ vùng nước ven biển, ven bờ ra biển, xa bờ và tiến dần ra đại dương.

Cùng quan điểm, đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Nga (Đoàn Quảng Bình) cũng bày tỏ nhất trí cao với việc có cơ chế đặc thù, chính sách vượt trội để Khánh Hòa thu hút được nguồn lực, phát huy tiềm năng, thế mạnh, phát triển nhanh và bền vững.

Đại biểu cho rằng cần có chính sách hấp dẫn, khả thi hơn về phát triển Khu Kinh tế Vân Phong. Cụ thể, cần mở rộng điều kiện cho các nhà đầu tư chiến lược, nâng cao tính khả thi trong thu hút nguồn lực, cần có quy định trách nhiệm của các nhà đầu tư chiến lược khi không thực hiện được các cam kết, cần có chính sách ưu đãi khác biệt, phù hợp cho từng lĩnh vực đầu tư để tạo đột phá cho việc phát triển Khu Kinh tế Vân Phong.

Không làm ảnh hưởng đến môi trường

Cho ý kiến về phát triển khu kinh tế Vân Phong, đại biểu Nguyễn Hải Anh (Đoàn Đồng Tháp) đề nghị rà soát kỹ hơn danh mục ngành nghề ưu tiên thu hút đầu tư trên quan điểm không đưa vào danh mục những ngành nghề có rủi ro ảnh hưởng đến môi trường, đặc biệt là môi trường biển, đại dương hoặc những ngành nghề có phát thải khí carbon mức cao, vừa đảm bảo những định hướng xây dựng Khánh Hòa vừa thực hiện những cam kết của Chính phủ tại Hội nghị Cop26.

Đại biểu Nguyễn Hải Anh cho rằng cần đặc biệt lưu lý những bài học kinh nghiệm về các sự cố, thảm họa môi trường biển đã xảy ra ở một số địa phương khác để có biện pháp chỉ đạo, quản lý, kiểm tra, giám sát chặt chẽ.

Trên tinh thần đó, đại biểu Nguyễn Hải An đề nghị Quốc hội hết sức cân nhắc việc ủy quyền cho Ban Quản lý Khu kinh tế Vân Phong tổ chức thẩm định, phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường, cấp giấy phép môi trường đối với các dự án đầu tư thuộc thẩm quyền của Ủy ban Nhân dân tỉnh Khánh Hòa.

Theo đại biểu Nguyễn Hải Anh, việc này nên thuộc trách nhiệm của Ủy ban Nhân dân tỉnh Khánh Hòa. Ngoài ra, đại biểu cũng đề nghị bổ sung ưu tiên thu hút các dự án xây dựng khu công viên công nghệ cao, các trung tâm nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ về biển và đại dương, chăm sóc sức khỏe hiện đại; đề nghị bổ sung hạng mục xây dựng các khu công viên giải trí chuyên đề về biển và đại dương để phát huy tối đa lợi thế biển và hệ sinh thái biển đặc biệt độc đáo của Khánh Hòa nhằm phát triển du lịch.

Ngoài ra, đại biểu Nguyễn Hải Anh đề nghị cụ thể hóa hơn những nội dung cam kết cũng như bổ sung cấp trách nhiệm mang tính ràng buộc đối với các nhà đầu tư chiến lược, nhất là trách nhiệm về bảo vệ môi trường, bảo vệ hệ sinh thái biển, đại dương và các giá trị văn hóa xã hội, danh thắng của địa phương cũng như bổ sung các chế tài xử lý trong trường hợp nhà đầu không thực hiện đúng cam kết.

Cùng chủ đề này, đại biểu Lê Văn Thìn (Đoàn Phú Yên) nhấn mạnh việc đưa ra các tiêu chí thu hút nhà đầu tư có tiềm năng thực sự, hạn chế tối đa sự biến cố của các nhà đầu tư làm ảnh hưởng đến an ninh chính trị, quốc phòng là việc làm rất là cần thiết và quan trọng. Đại biểu cũng đề nghị xem xét lại các điều kiện, quy định về kinh nghiệm của nhà đầu tư.

Đại biểu thống nhất cao với điều khoản khấu trừ thuế thu nhập doanh nghiệp cho các khoản chi nghiên cứu qua phát triển. Theo đại biểu, đây là một tiêu chí mới để thúc đẩy doanh nghiệp có tiềm lực và tự chủ khoa học, tạo động lực cho hoạt động kinh tế.

Ngoài ra, đại biểu Lê Văn Thìn cũng đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư sớm quan tâm, thẩm định trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án để hai tỉnh Khánh Hòa và Phú Yên có cơ sở triển khai thực hiện./.