Việt Nam và các quốc gia thành viên ASEAN sẽ gia nhập nhóm dân số đang già hóa hoặc dân số già vào năm 2050. Điều này sẽ dẫn đến những vấn đề về thiếu hụt lao động và tăng nhu cầu công việc chăm sóc.

Hôm nay 8/11, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội chủ trì tổ chức Hội thảo quốc gia chuẩn bị cho Diễn đàn Lao động di cư ASEAN (AFML) lần thứ 17. Các đại biểu tham dự hội thảo đã trao đổi, thảo luận về các nội dung chuẩn bị cho AFML lần thứ 17 sẽ được tổ chức tại Lào vào ngày 13-14/11/2024 với chủ đề “Công việc chăm sóc và di cư lao động ở ASEAN.”

Phát biểu tại hội thảo, bà Hà Thị Minh Đức, Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội) cho biết, theo thống kê, tỷ lệ người cao tuổi trong ASEAN dự kiến sẽ tăng lên 15,49% vào năm 2030 và tất cả các quốc gia thành viên ASEAN sẽ gia nhập nhóm dân số đang già hóa hoặc dân số già vào năm 2050. Điều này sẽ dẫn đến những vấn đề như thiếu hụt lao động và tăng nhu cầu công việc chăm sóc tại Việt Nam và các nước trong khu vực ASEAN.

Nhấn mạnh bài học từ các quốc gia đối tác trong khu vực như Nhật Bản, Hàn Quốc, bà Hà Thị Minh Đức khẳng định ngoài việc tăng tuổi nghỉ hưu và thu hút người cao tuổi quay trở lại thị trường lao động, lao động di cư cũng sẽ là một chìa khóa để giải quyết những vấn đề mang lại bởi già hóa dân số và tăng nhu cầu của công việc chăm sóc.

Bà Anna Engblom, Cố vấn kỹ thuật chính Văn phòng ILO khu vực Châu Á Thái Bình Dương cho biết nền kinh tế chăm sóc đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế bền vững và việc làm thỏa đáng. Châu Á-Thái Bình Dương là khu vực có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất thế giới. Tính đến năm 2050, dự kiến cần số lượng lao động làm công việc chăm sóc dài hạn ở châu Á-Thái Bình Dương tăng gấp đôi, lên tới 90 triệu người.

Với 2,2 triệu lao động di cư, giúp việc gia đình là nhóm lao động di cư làm công việc chăm sóc lớn nhất trong khu vực ASEAN. Nhóm này đang chiếm 19% trong tổng số 11,7 triệu lao động di cư trong khu vực ASEAN và 83% trong số họ là phụ nữ. Theo ILO, lao động giúp việc gia đình nằm trong số những lao động làm công việc chăm sóc được bảo vệ ít nhất với mức lương thấp do không có dịch vụ chăm sóc công, làm việc trong thời gian dài, điều kiện làm việc kém…

Bà Anna Engblom cho rằng các nước ASEAN có thể thu hút và giữ chân lao động làm công việc chăm sóc bằng các giải pháp như: Chính thức hóa lĩnh vực chăm sóc, bao gồm cả công việc giúp việc gia đình và tình nguyện viên cộng đồng; cải thiện tiền lương, an sinh xã hội và điều kiện làm việc để thu hút người lao động di cư làm công việc chăm sóc; tạo điều kiện cho việc gia hạn giấy phép dễ dàng; tạo điều kiện cho lao động di cư làm công việc chăm sóc được quyền tiếp cận hiệu quả với việc phát triển và công nhận kỹ năng; ngăn ngừa và giải quyết tình trạng bạo lực và phân biệt đối xử đối với lao động di cư làm công việc chăm sóc.

Tại hội nghị, các đại biểu cũng đã cập nhật tình hình lao động trong nước và lao động đi làm việc ở nước ngoài, đánh giá chung về các doanh nghiệp cũng như định hướng về bảo vệ lao động trong tương lai, giảm phí tuyển dụng mà người lao động phải trả. Từ kết quả thảo luận, các đại biểu đã thống nhất đưa ra một khuyến nghị chung của Việt Nam để gửi đến AFML lần thứ 17 xem xét./.