Giới học giả và dư luận Ai Cập cho rằng yêu cầu của Mỹ về việc miễn phí quá cảnh qua Kênh đào Suez là không có cơ sở pháp lý và đi ngược lại luật pháp quốc tế.

Hãng tin RT ngày 6/8 dẫn tuyên bố từ Cơ quan Quản lý Kênh đào Suez (SCA) của Ai Cập khẳng định chính sách “đối xử bình đẳng” với tất cả các quốc gia và nhấn mạnh Kênh đào Suez không bị chính trị hóa.

Đây là động thái phản hồi yêu cầu của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc cho phép các tàu thương mại và quân sự của Mỹ quá cảnh miễn phí qua tuyến hàng hải kết nối giữa Biển Đỏ và Địa Trung Hải.

Chủ tịch SCA Osama Rabie nêu rõ với tư cách là một quốc gia, Ai Cập tôn trọng các hiến chương và hiệp ước, bao gồm Hiệp ước Constantinople năm 1888, nhấn mạnh Kênh đào Suez không phân biệt đối xử giữa các tàu dựa trên quốc tịch và cung cấp dịch vụ thống nhất cho tất cả các tàu.

Mới đây, SCA đã quyết định giảm 15% phí quá cảnh qua Kênh đào Suez trong 3 tháng đối với các tàu container lớn, có tải trọng trên 130.000 tấn, nhằm khuyến khích nối lại hoạt động trên trên tuyến đường thủy này.

Quyết định này xuất phát từ những lo ngại về an ninh, chứ không phải kinh tế. Ông Rabie cho biết thời hạn giảm 15% phí quá cảnh có thể được gia hạn hoặc mức giảm có thể được nâng lên, tùy thuộc vào tình hình.

Hồi tháng 4/2025, Tổng thống Trump tuyên bố các tàu quân sự và thương mại của Mỹ nên được phép quá cảnh miễn phí qua Kênh đào Suez.

Phản ứng trước yêu cầu của ông Trump, giới học giả và dư luận Ai Cập cho rằng yêu cầu của Mỹ không có cơ sở pháp lý và đi ngược lại luật pháp quốc tế.

Giáo sư chính trị học Ali El Din Hilal thuộc Đại học Cairo cho biết Công ước Constantinople năm 1888 quy định tự do hàng hải qua Kênh đào Suez, đảm bảo hoạt động đi lại cho các tàu thương mại và quân sự, ngoại trừ những tàu thuộc các quốc gia có chiến tranh với Ai Cập.

Ông Hilal lưu ý Kênh đào Suez là tuyến đường thủy quốc tế nhưng nằm trong lãnh thổ Ai Cập, thuộc chủ quyền của Cairo và được quy định theo luật pháp của quốc gia Bắc Phi, với sự đồng thuận quốc tế đầy đủ.

Theo ông Hilal, yêu cầu của nhà lãnh đạo Mỹ mâu thuẫn với luật pháp quốc tế và Công ước Constantinople./.