Theo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Dương, nguyên nhân quan trọng dẫn đến sự chậm trễ trong khai thác quỹ đất là sự thiếu đồng bộ trong giải phóng mặt bằng và các thủ tục liên quan.

Kế hoạch khai thác các quỹ đất để đấu giá nhằm tận dụng nguồn lực đầu tư phát triển tại Bình Dương đang chậm tiến độ. Hiện nay, nhiều khu đất đã được lên kế hoạch đấu giá nhưng vẫn chưa thể triển khai, dẫn đến nguy cơ lãng phí lớn về tài nguyên đất.

Việc chậm trễ này không chỉ gây mất cơ hội tăng nguồn thu mà còn ảnh hưởng đến khả năng sử dụng hiệu quả đất đai cho các dự án phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh.

Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Dương đã ban hành Quyết định số 2364/QĐ-UBND ngày 16/8/2024 về việc thực hiện khai thác quỹ đất, tạo nguồn thu từ đất phục vụ phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh giai đoạn 2024-2025.

Từ năm 2024 đến 2025, tỉnh sẽ lựa chọn nhà đầu tư thông qua hai hình thức: đấu giá quyền sử dụng đất và đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư đối với 49 khu đất, tổng diện tích 4.807ha. Cụ thể, năm 2024 có 14 khu, diện tích 1.773ha; năm 2025 có 35 khu, diện tích 3.034ha.

Tuy nhiên, tại Thủ Dầu Một, Dĩ An và Tân Uyên, mặc dù các khu đất có diện tích lớn đã được xác định từ lâu nhưng tiến độ triển khai vẫn còn chậm, thậm chí chưa thể đưa ra đấu giá vì vướng chờ thẩm định giá.

Chẳng hạn, tại Thủ Dầu Một, các dự án như khu đất trụ sở Cục Hải quan, dù được xác định từ năm 2023 nhưng đến nay vẫn chưa hoàn tất việc lập quy hoạch chi tiết 1/500.

Tương tự, tại thành phố Dĩ An, các khu đất từ doanh nghiệp như Sobexco và Tổng Công ty Thương mại Xuất nhập khẩu Thanh Lễ gặp nhiều khó khăn trong việc hoàn thiện thủ tục pháp lý, gây ra sự trì trệ trong đấu giá quyền sử dụng đất và thu hồi tiền sử dụng đất.

Theo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Dương, nguyên nhân quan trọng dẫn đến sự chậm trễ trong khai thác quỹ đất là sự thiếu đồng bộ trong giải phóng mặt bằng và các thủ tục liên quan. Các khu đất lớn vẫn đang gặp khó khăn về thanh toán tiền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất, khiến quá trình khai thác không thể thực hiện như kế hoạch.

Tính đến cuối quý 3/2024, tiến độ khai thác quỹ đất tại các địa phương của Bình Dương vẫn còn chậm so với kế hoạch. Một số dự án quan trọng như khu đất trụ sở Cục Hải quan và các khu đất tại Dĩ An vẫn chưa hoàn tất các thủ tục pháp lý cần thiết.

Cụ thể, trong 14 dự án đã được phê duyệt, chỉ có 6 dự án đang trong quá trình hoàn thiện thủ tục pháp lý và giải phóng mặt bằng, còn lại vẫn đang trong giai đoạn lập quy hoạch chi tiết.

Các khó khăn trong việc thu hồi tiền sử dụng đất từ các doanh nghiệp và xử lý tài sản gắn liền với đất cũng khiến việc đấu giá quyền sử dụng đất và triển khai các dự án hạ tầng, khu công nghiệp gặp trục trặc. Điều này dẫn đến việc chưa thể thu hút được nguồn vốn đầu tư lớn vào các khu đất đã được xác định.

Để giải quyết vấn đề này, Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Dương đã yêu cầu các địa phương rà soát lại khu đất chưa được khai thác, đẩy nhanh tiến độ thực hiện công tác lập quy hoạch chi tiết 1/500 và giải phóng mặt bằng.

Cụ thể, cần khẩn trương hoàn thành đấu giá quyền sử dụng đất trong năm 2024, các thủ tục liên quan đến tiền sử dụng đất cần được xử lý nhanh chóng và minh bạch. Mục tiêu là giảm thiểu các vướng mắc về thủ tục, đẩy nhanh tiến độ dự án để không bỏ lỡ cơ hội thu hút đầu tư.

Ngoài ra, Bình Dương cũng cần tiếp tục hoàn thiện cơ chế chính sách về đất đai, tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư và doanh nghiệp tham gia dự án phát triển khu công nghiệp, nhà ở, hạ tầng giao thông. Việc áp dụng công nghệ trong quản lý đất đai và kết hợp với số hóa sẽ giúp tỉnh cải thiện tiến độ khai thác đất đai, tạo tính minh bạch trong quá trình đấu giá đất.

Thời gian tới, Bình Dương sẽ tiếp tục đẩy mạnh giải phóng mặt bằng và triển khai nhanh chóng các dự án quan trọng như khu công nghiệp, khu nhà ở và các dự án hạ tầng giao thông trọng điểm.

Tỉnh cũng cần khuyến khích các nhà đầu tư lớn tham gia vào các khu đất đã có sẵn cơ sở hạ tầng để tạo nguồn thu ngân sách, đáp ứng nhu cầu phát triển cơ sở hạ tầng cho các khu công nghiệp và khu dân cư.

Các cơ quan chức năng phối hợp với các doanh nghiệp, nhà đầu tư để xử lý nhanh chóng tồn tại về quy hoạch và tài chính, đảm bảo không có dự án nào bị đình trệ hoặc chậm trễ vì lý do thủ tục pháp lý.

Bình Dương đang nỗ lực khắc phục các tồn tại trong khai thác quỹ đất với mục tiêu thúc đẩy tiến độ các dự án phát triển kinh tế-xã hội. Mặc dù còn gặp nhiều khó khăn nhưng Bình Dương có thể đạt được mục tiêu khai thác quỹ đất hiệu quả hơn, góp phần thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ trong giai đoạn 2024-2025./.